SEBI ਨੇ ਐੱਫ ਐਂਡ ਓ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਸਖਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਨਵੇਂ ਉਪਾਵਾਂ ਦਾ ਐਲਾਨ

ਮੁੰਬਈ - ਸਿਕਿਓਰਿਟੀਜ਼ ਐਂਡ ਐਕਸਚੇਂਜ ਬੋਰਡ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਸੇਬੀ) ਨੇ ਫਿਊਚਰਜ਼ ਐਂਡ ਆਪਸ਼ਨਜ਼ (ਐੱਫ.ਐਂਡ.ਓ.) ਹਿੱਸੇ ’ਚ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕਈ ਨਵੇਂ ਉਪਾਵਾਂ  ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ  ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਦਸ ’ਚੋਂ ਨੌਂ ਭਾਗੀਦਾਰਾਂ ਨੇ ਲਗਾਤਾਰ ਪੈਸਾ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਐੱਫ.ਐਂਡ.ਓ. ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਮਾਰਕੀਟ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨੇ ਸੂਚਕਾਂਕ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ’ਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਇਕਰਾਰਨਾਮੇ ਦਾ ਆਕਾਰ ਮੌਜੂਦਾ 5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸੇਬੀ ਨੇ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰੀ ਸੂਚਕਅੰਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵੀ ਇਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਐਕਸਚੇਂਜ ਇਕ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਸੂਚਕਅੰਕ 'ਤੇ ਇਕ ਹਫ਼ਤੇ ’ਚ ਸਿਰਫ ਇਕ ਮਿਆਦ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ - ਹਿਜ਼ਬੁੱਲਾ ਨੇਤਾ ਹਸਨ ਨਸਰੱਲਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਵਿਰੁੱਧ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ’ਚ ਕੀਤਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ

ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੇਬੀ ਨੇ ਇਕ ਸਰਕੂਲਰ ’ਚ ਕਿਹਾ, "ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸੂਚਕਅੰਕ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ’ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਐਕਸਚੇਂਜ ਵੱਲੋਂ  ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੂਚਕਅੰਕ  ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ," ਸੇਬੀ ਨੇ ਇਕ ਸਰਕੂਲਰ ’ਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਮਿਆਦ ਪੁੱਗਣ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਦੇ ਸਿਰਫ ਇਕ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਸੂਚਕਾਂਕ ਲਈ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਕੰਟਰੈਕਟ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।" ਮਾਰਕੀਟ ਰੈਗੂਲੇਟਰ ਨੇ ਇਹ ਕਦਮ ਐੱਫ.ਐਂਡ.ਓ.  ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਪ੍ਰਚੂਨ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਰਹੇ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ - Gold ਖਰੀਦਣ ਦਾ ਸੁਨਹਿਰੀ ਮੌਕਾ, ਦੇਰ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਪਵੇਗਾ ਪਛਤਾਉਣਾ, Gold ਹੋਵੇਗਾ ਇੰਨਾ ਮਹਿੰਗਾ

ਸੇਬੀ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ’ਚ 1.10 ਕਰੋੜ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ 1.81 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਸੰਚਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 7 ਫ਼ੀਸਦੀ ਵਪਾਰੀ ਹੀ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ’ਚ ਸਫ਼ਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੇਬੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸਰਕੂਲਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨਿਫਟੀ ਅਤੇ ਸੈਂਸੈਕਸ ਵਰਗੇ ਬੈਂਚਮਾਰਕ ਸੂਚਕਾਂਕ ’ਚ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਕੰਟਰੈਕਟਸ ਦਾ ਆਕਾਰ 5 ਲੱਖ-10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧ ਕੇ 15 ਲੱਖ-20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਉਪਾਅ 20 ਨਵੰਬਰ, 2024 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਨਵੇਂ ਸੂਚਕਾਂਕ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਕੰਟਰੈਕਟਸ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ - 187 ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਆਜ ਨਾ ਦੇਣ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਦੇਵੇਗਾ 20,000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ, RBI ਦਾ ਹੁਕਮ

ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਭਾਰਤ ’ਚ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵ ਬਾਜ਼ਾਰ ’ਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ ’ਚ, ਸੇਬੀ ਦੇ ਇਕ ਪੇਪਰ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੇ ਨਕਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ’ਚ, ਕੁੱਲ ਗਲੋਬਲ ਡੈਰੀਵੇਟਿਵਜ਼ ਵਪਾਰ ’ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ 30 ਤੋਂ 50 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ’ਚ ਨਕਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 20 ਤੋਂ 24 ਤੱਕ ਦੁੱਗਣਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਸੂਚਕਾਂਕ ਬਦਲਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 20 ਦੇ 11 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ 12 ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਕੇ 138 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। 

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8