ਪੰਜਾਬ: ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ 'ਚ ਦਾਖਲਿਆਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਰਾਵਟ, ਅੰਕੜੇ ਕਰ ਦੇਣਗੇ ਹੈਰਾਨ

ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ(ਵਿਨੋਦ)-ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਦਾਖਲਾ ਸਾਲ 2023-24 ਵਿਚ 28.23 ਲੱਖ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕੇ 2024-25 ਦੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੈਸ਼ਨ ’ਚ 26.69 ਲੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਜਨਤਕ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਦਰਪੇਸ਼ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਯੂਨੀਫਾਈਡ ਡਿਸਟ੍ਰਿਕਟ ਇਨਫਰਮੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ ਫਾਰ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨ ਪਲੱਸ ਸਰਵੇਖਣ ਰਿਪੋਰਟ 2024-25 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ’ਚ ਦਾਖਲੇ ਵਿਚ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਪਿਛਲੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਸਾਲ 1 ਲੱਖ 6 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਘੱਟ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਰਾਵਟ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸਿਰਫ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਕਲਾਸਾਂ (ਕਲਾਸ 1 ਤੋਂ 8) ਵਿੱਚ 1,06,742 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਹੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਕਲਾਸਾਂ (ਕਲਾਸ 9 ਅਤੇ 10) ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 6,725 ਘੱਟ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨਾਲ ਗਿਰਾਵਟ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਯੂ. ਡੀ. ਆਈ. ਐੱਸ. ਈ. ਰਿਪੋਰਟ ਨੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ-ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਮਾਲਕ ਦੇ ਕਤਲ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਵੱਡਾ ਖੁਲਾਸਾ, ਇਸ ਬਦਮਾਸ਼ ਨੇ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ

ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਸਹਿ-ਸਿੱਖਿਆ ਲਈ ਕੁੱਲ 19,081 ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਹਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 300 ਵਿੱਚ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪਖਾਨੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ 14 ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖੇਤਰ ਸਿੰਗਲ-ਟੀਚਰ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ 27,281 ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 2,431 ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ 76,942 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਦਾਖਲੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਸੀ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਾਲ ਹੀ ਅਧਿਆਪਕ ’ਤੇ ਵਾਧੂ ਬੋਝ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਇਕੱਲੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਅਕਾਦਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ-ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਵੱਡੀ ਵਾਰਦਾਤ, ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਗੈਂਗਸਟਰ ਨੇ ਗੋਲੀਆਂ ਨਾਲ ਭੁੰਨਿਆ

ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਦੀ ਦਰ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ

ਫਿਰ ਵੀ ਕੁਝ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਪਹਿਲੂ ਵੀ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਦੀ ਦਰ ਵਾਲਾ ਰਾਜ ਹੈ, ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਦੀ ਦਰ ਸਿਰਫ 2.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਉੱਚ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ 2.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਸਰਵੇਖਣ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ 95.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਡੈਸਕਟਾਪ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਡਿਜੀਟਲ ਪਾੜੇ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵੱਲ ਇੱਕ ਕਦਮ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ-ਗਲੀ ’ਚ ਖੇਡ ਰਹੇ ਮੁੰਡੇ ਨੂੰ ਔਰਤ ਨੇ ਪਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਕਾਹਵਾ, ਹੋਈ ਦਰਦਨਾਕ ਮੌਤ

ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕੀ ਸਕੱਤਰ ਅਨਿੰਦਿਤਾ ਮਿੱਤਰਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਅੰਕੜੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਨਵਰੀ 2025 ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਦਾਖਲਾ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਨੂੰ ਵਾਧਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬਿਜਲੀ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ, ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਪਖਾਨੇ ਅਤੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜੇ ਵੀ ਕੁਝ ਕਮੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਮੀਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਅਗਲਾ ਸਰਵੇਖਣ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਨਤੀਜੇ ਦਿਖਾਏਗਾ।

ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ

For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en

For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8