ਠੰਡ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਹੋ ਸਕਦੈ ਨੁਕਸਾਨ, ਕਿਸਾਨ ਜਾਣ ਲੈਣ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਦੇ ਤਰੀਕੇ
Wednesday, Dec 11, 2024 - 02:30 PM (IST)
ਜਲੰਧਰ - ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਵਧ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਰਦੀ ਵਧਣ ਨਾਲ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਦਾ ਦਾਇਰਾ ਹੋਰ ਵਧਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਭਾਲ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਲਾਪਰਵਾਹੀ ਵਰਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ’ਚ ਕੀੜੇ, ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਠੰਡ ਆਦਿ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫ਼ਸਲ ਤਬਾਹ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਉਪਾਅ ਸੁਝਾਏ ਹਨ।
ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ
ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਮੌਸਮ ’ਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਕਣਕ, ਮਟਰ ਅਤੇ ਆਲੂ ਜਿਹੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਦਾ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ’ਚ ਝੁਲਸ ਰੋਗ ਦਾ ਖਤਰਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਦਵਾਈਆਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਦੌਰਾਨ ਕਣਕ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ’ਚ ਹਲਕੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰਨੀ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਦਾ ਫ਼ਸਲ ’ਤੇ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਲੂਆਂ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਣੀ ਲਾਉਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਤਾਪਮਾਨ ਚਾਰ ਡਿਗਰੀ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ’ਚ ਠੰਡ ਪੈਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਸੀਤ ਲਹਿਰ ਜਾਂ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਰਾਤ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਢੱਕਣ, ਤੱਪੜ ਜਾਂ ਤੂੜੀ ਨਾਲ ਢੱਕ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਜਿਸ ਚੀਜ਼ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਫਸਲ ਨੂੰ ਢੱਕ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਸ ਦਾ ਭਾਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਫਸਲ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਟੁੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਰ੍ਹੋਂ ਨੂੰ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਫ਼ਸਲ 'ਤੇ ਥਿਓਰੀਆ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਅੱਧਾ ਗ੍ਰਾਮ ਥਿਓਰੀਆ ਜਾਂ 2 ਗ੍ਰਾਮ ਘੁਲਣਸ਼ੀਲ ਸਲਫਰ ਨੂੰ ਇਕ ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ’ਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਘੋਲ ਤਿਆਰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ। ਇਸ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ 15 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਠੰਢ ਦੀਆਂ ਲਹਿਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖ਼ਤਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ’ਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀਆਂ ਚਾਦਰਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕਣ ਨਾਲ ਠੰਡ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਨਹੀਂ ਡਿੱਗਦਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਦੋਂ ਸਵੇਰੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਚਾਦਰ ਨੂੰ ਉਤਾਰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।