ਕੌਣ ਹੈ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਮਾਧਵੀ ਲਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 17 ਸਾਲ ਕੀਤੀ ਚਿਨਾਬ ਬ੍ਰਿਜ ਲਈ ਮਿਹਨਤ
Sunday, Jun 08, 2025 - 01:10 AM (IST)

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲ- ਚਿਨਾਬ ਬ੍ਰਿਜ (Chenab Bridge) ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਣ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪੁਲ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪੁਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਸਮਰੱਥਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਵੀਂ ਕਨੈਕਟੀਵਿਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੁਲ ਊਧਮਪੁਰ-ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ-ਬਾਰਾਮੂਲਾ ਰੇਲਵੇ ਲਿੰਕ (USBRL) ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਕੁੱਲ ਲੰਬਾਈ 272 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਸਾਲ 2003 ਵਿੱਚ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਪ੍ਰੋ. ਜੀ. ਮਾਧਵੀ ਲਤਾ: ਪੁਲ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੀ ਅਸਲ ਹੀਰੋ
ਪ੍ਰੋ. ਜੀ. ਮਾਧਵੀ ਲਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ (IISc), ਬੰਗਲੌਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਨ, ਨੇ ਇਸ ਪੁਲ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ 17 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭੂ-ਤਕਨੀਕੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਰਮਾਣ ਕੰਪਨੀ ਐਫਕੌਨਸ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪੁਲ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਤਕਨੀਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੁੱਟੀਆਂ ਚੱਟਾਨਾਂ, ਲੁਕਵੇਂ ਟੋਏ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨ ਚੱਟਾਨਾਂ ਦੀ ਬਣਤਰ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਸੋਨੀਆ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਅਚਾਨਕ ਵਿਗੜੀ ਸਿਹਤ, ਹਸਪਤਾਲ 'ਚ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਦਾਖਲ
"Design-As-You-Go" ਤਰੀਕਾ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ
ਪ੍ਰੋ. ਲਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ "ਡਿਜ਼ਾਈਨ-ਐਜ਼-ਯੂ-ਗੋ" ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਵਿਧੀ ਅਪਣਾਈ, ਯਾਨੀ ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਥਿਤੀਆਂ ਉਭਰਦੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਹ ਵਿਧੀ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਅਪਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਰਵੇਖਣ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਅਸਲ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪੁਲ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਚੱਟਾਨ ਐਂਕਰਿੰਗ, ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਕਈ ਤਕਨੀਕੀ ਗਣਨਾਵਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਤਾਂ ਜੋ ਇਸ ਪੁਲ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਪ੍ਰੋ. ਮਾਧਵੀ ਲਤਾ ਕੌਣ ਹਨ?
ਸਿੱਖਿਆ:
ਬੀ.ਟੈੱਕ (ਸਿਵਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ) - ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਕਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (1992) - ਡਿਸਟਿੰਕਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਫਸਟ ਕਲਾਸ।
ਐੱਮ.ਟੈੱਕ - ਐਨਆਈਟੀ ਵਾਰੰਗਲ - ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਦੇ ਨਾਲ।
ਪੀਐੱਚਡੀ - ਆਈਆਈਟੀ ਮਦਰਾਸ (2000) - ਜੀਓਟੈਕਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ।
ਪੁਰਸਕਾਰ:
2021: ਇੰਡੀਅਨ ਜੀਓਟੈਕਨੀਕਲ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੁਆਰਾ "ਸਰਬੋਤਮ ਮਹਿਲਾ ਖੋਜਕਰਤਾ" ਪੁਰਸਕਾਰ।
2022: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ 75 ਮਹਿਲਾ ਸਟੀਮ ਲੀਡਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾਮਿਤ।
ਉਸਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ "ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਐਜ਼ ਯੂ ਗੋ: ਦ ਕੇਸ ਸਟੱਡੀ ਆਫ਼ ਚੇਨਾਬ ਰੇਲਵੇ ਬ੍ਰਿਜ" ਸਿਰਲੇਖ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਖੋਜ ਪੱਤਰ ਵੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਹੁਣ ਭਾਰਤ 'ਚ ਵੀ ਚੱਲੇਗਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ, Elon Musk ਦੀ ਸਟਾਰਲਿੰਕ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਲਾਇਸੈਂਸ
ਚਿਨਾਬ ਬ੍ਰਿਜ ਦੀਆਂ ਖ਼ਾਸ ਗੱਲਾਂ
ਉਚਾਈ: 359 ਮੀਟਰ - ਇਹ ਪੈਰਿਸ ਦੇ ਆਈਫਲ ਟਾਵਰ ਤੋਂ 35 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਹੈ।
ਲਾਗਤ: ਲਗਭਗ ₹1,486 ਕਰੋੜ।
ਸਥਾਨ: ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ ਦੇ ਪਾਰ।
ਮਹੱਤਵ:
ਭਾਰਤ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਚੁਣੌਤੀ।
ਕਸ਼ਮੀਰ ਘਾਟੀ ਨੂੰ ਬਾਕੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗਾ।
ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
ਇਹ ਪੁਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਮੁਹਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ- ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰੋ. ਮਾਧਵੀ ਲਤਾ ਵਰਗੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਮਾਣ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਜਗ ਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8