RBI ਨੇ Current Account ਸੰਬੰਧੀ ਦਿੱਤਾ ਨਵਾਂ ਆਦੇਸ਼, 15 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਗੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ
Tuesday, Nov 03, 2020 - 04:21 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ — ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਨੇ ਚਾਲੂ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ 15 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਤਰੀਖ 5 ਨਵੰਬਰ ਰੱਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਰੰਟ ਅਕਾਉਂਟ ਜਾਂ ਓਵਰ ਡਰਾਫਟ ਖਾਤਾ ਉਸ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਖੁੱਲਵਾਉਣਾ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਤੋਂ ਉਹ ਲੋਨ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਰਿਣਦਾਤਾ ਬੈਂਕਾਂ ਕੋਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਨਕਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਕਰਜ਼ਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਕਰੰਟ ਖਾਤੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਬੈਂਕ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਵਸਤੂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਰਕਮ ਦੀ ਗ਼ਲਤ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਰੋਕ ਲੱਗੇਗੀ।
ਆਰ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਆਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਜਲਦੀ ਜਾਰੀ ਕਰਨਗੇ।
ਆਓ ਜਾਣੀਏ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ ...
(1) ਉਪਭੋਗਤਾ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ 5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲਿਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਬੈਂਕ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ।
(2) ਬੈਂਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ 5 ਤੋਂ 50 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਸਿਰਫ ਰਿਣਦਾਤਾ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੈਰ-ਉਧਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਬੈਂਕ ਅਜਿਹੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸਿਰਫ ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਭਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਪੈਸਾ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੈਸੇ ਦਾ ਉਧਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਬੈਂਕ ਦੇ ਨਕਦ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਖਾਤੇ ਵਿਚ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇਣਾ ਪਏਗਾ। ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ ਖਾਤੇ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਨੂੰ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
(3) ਬੈਂਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ 50 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸੇ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਇਕ ਰਿਣਦਾਤਾ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਇਕ ਐਸਕਰੋ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹੀ ਬੈਂਕ ਇਕ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਹੋਰ ਬੈਂਕ ਕੁਲੈਕਸ਼ਨ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ।
(4) ਬੈਂਕਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜੇ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਲਾਭ ਸਿਰਫ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਮੁੜ ਘਟੀਆਂ, ਜਾਣੋ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਸੋਨੇ ਦਾ ਭਾਅ
ਇਸ ਕਾਰਨ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਲਿਆ ਇਹ ਫੈਸਲਾ
ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਆਰਬੀਆਈ ਲੋਨ ਵਜੋਂ ਲਈ ਗਈ ਰਕਮ ਦੀ ਹੇਰਾਫਏਰੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਧਾਰ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੇ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੋੜਾਂ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਖੋਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ ਇਹ ਬੈਂਕ ਆਪਣੇ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਨਕਦ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਮਾਧਿਅਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵੱਡੇ ਕਰਜ਼ੇ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀਆਂ, ਪਰ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕ ਇਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੇ ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਖੋਲ੍ਹਣ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ICICI-Axis ਖ਼ਾਤਾਧਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਝਟਕਾ! ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਾਉਣ 'ਤੇ ਲੱਗੇਗਾ ਇਹ ਚਾਰਜ, ਜਾਣੋ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਬਾਰੇ
ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ
(1) ਕਾਰੋਬਾਰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖ਼ਾਤਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਵਪਾਰਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
(2) ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਵਿਚ ਪਏ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਬੈਂਕ ਬ੍ਰਾਂਚ ਜਾਂ ਏ.ਟੀ.ਐਮ. ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਪਾਬੰਦੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਖਾਤਾ ਧਾਰਕ ਜਦੋਂ ਚਾਹੇ ਪੈਸੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਖਾਤੇ ਜ਼ਰੀਏੇ ਦਿਨ ਵਿਚ ਜਿੰਨੀ ਵਾਰੀ ਮਰਜ਼ੀ ਹੋਵੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
(3) ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ, ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਵਿਚ ਜਮ੍ਹਾ ਪੈਸਾ ਅਕਸਰ ਉੱਪਰ-ਹੇਠਾਂ ਹੁੰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਬੈਂਕ ਇਸ ਪੈਸੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਹੂਲਤ ਹੈ।
(4) ਇੱਕ ਬਚਤ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ 'ਚ ਰੱਖੀ ਰਕਮ ਦੇ ਬਕਾਇਆ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਖ਼ਾਤਾਧਾਰਕ ਨੂੰ ਜਿਥੇ ਵਿਆਜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਥੇ ਚਾਲੂ ਖਾਤੇ ਦੀ ਬਕਾਇਆ ਰਾਸ਼ੀ 'ਤੇ ਬੈਂਕ ਵਿਆਜ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਚਾਲੂ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੋਟਰ ਸ਼ਨਾਖਤੀ ਕਾਰਡ, ਫੋਟੋ, ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ, ਪੈਨ ਕਾਰਡ, ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ , ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਅਤੇ ਪਾਸਪੋਰਟ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਕੋਰੋਨਾ ਕਾਰਨ ਮੁਰਝਾਏ ਫ਼ੁੱਲ, ਤਿਉਹਾਰੀ ਸੀਜ਼ਨ 'ਚ ਵੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਰਹੇ ਖ਼ਰੀਦਦਾਰ