ਵੈਬ ਡੈਸਕ : ਯੂ. ਪੀ. ਆਈ. ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ 'ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਵੀ ਕਰ ਪਾਉਣਗੇ। ਜੀ ਹਾਂ ਹੁਣ NRI (ਗੈਰ-ਆਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀ) ਵੀ ਯੂਨਾਈਟੇਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ (UPI) ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਭਾਰਤੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਹੂਲਤ ਦੇਣ ਲਈ UPI ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਆਪਣੇ NRE (Non-Resident External) ਅਤੇ NRO (Non-Resident Ordinary) ਖਾਤਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ UPI ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਨੁਕਾਤੇ:

1. NRE ਅਤੇ NRO ਖਾਤੇ: NRIs ਆਪਣੇ NRE ਜਾਂ NRO ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। NRE ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਈਆਂ ਰਕਮਾਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ NRO ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਕਮ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

2. ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਦੀ ਲਿੰਕਿੰਗ: NRIs ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਭਾਰਤੀ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ UPI ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਵੀ ਲਿੰਕ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ (ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਯੂਏਈ, ਸਿੰਗਾਪੁਰ, ਯੂ.ਕੇ., ਆਦਿ)।

3. ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੈਂਕ : ਕੁਝ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕ ਅਤੇ UPI ਸੇਵਾਵਾਂ NRIs ਲਈ ਯੂਨਾਈਟੇਡ ਪੇਮੈਂਟਸ ਇੰਟਰਫੇਸ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬੈਂਕ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।

4. ਮੁਦਰਾ ਦੇਣਦਾਰੀਆਂ: NRIs ਨੂੰ UPI ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭੁਗਤਾਨਾਂ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ NRE/NRO ਖਾਤੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇਗੀ।

ਇਸ ਤੋਂ NRIs ਲਈ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੇਮੈਂਟ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੌਖਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਕ ਜਾਂ ਵਪਾਰਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।

ਕਿੰਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਗੀ ਸਹੂਲਤ

NRIs ਨੂੰ UPI ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਚੁਣਿੰਦਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮੰਜ਼ਰ 'ਤੇ ਹੈ, ਪਰ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। NPCI (National Payments Corporation of India) ਨੇ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਹੈ:

1. ਸਿੰਗਾਪੁਰ
2. ਯੂਨਾਈਟਡ ਕਿੰਗਡਮ (UK)
3. ਯੂ.ਏ.ਈ. (United Arab Emirates)
4. ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
5. ਕੈਨੇਡਾ
6. ਹੋਂਗ ਕੋਂਗ
7. ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ
8. ਕਤਾਰ
9. ਓਮਾਨ
10. ਯੂ.ਐਸ. (United States)

ਇਹ ਸੂਚੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਲਦੀ ਇਹ ਸਹੂਲਤ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ ਫਾਇਦਾ

NRI ਨੂੰ UPI ਰਾਹੀਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਫਾਇਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਹੂਲਤ NRIs ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ, ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ ਲੈਣ-ਦੇਣਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸੌਖਾ ਅਤੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਫਾਇਦੇ ਹਨ:

1. ਤੁਰੰਤ ਭੁਗਤਾਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ

NRIs UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਤੁਰੰਤ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਨੀ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਜਟਿਲ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਲੰਘਣਾ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ।

2. ਸਸਤਾ ਅਤੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ

NRIs ਨੂੰ ਮਿਆਰੀ ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਉੱਚ ਫੀਸ ਨਹੀਂ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇ ਭੇਜਣ ਲਈ ਲਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਸਤੀ ਅਤੇ ਆਰਾਮਦਾਇਕ ਰਹੇਗੀ।

3. ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ

UPI ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਬਹੁਤ ਹੀ ਫਰੈਂਡਲੀ ਹੈ। NRIs ਮੋਬਾਈਲ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਜਿਵੇਂ Google Pay, PhonePe, Paytm ਆਦਿ ਰਾਹੀਂ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।

4. ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਲੈਣ-ਦੇਣ

NRIs ਆਪਣੇ ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਿਜਲੀ ਬਿੱਲ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਬਿੱਲ, ਮੋਬਾਈਲ ਰੀਚਾਰਜ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਹੀ UPI ਰਾਹੀਂ ਨਿਬੇੜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ NRIs ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਪੈਸਾ ਭੇਜਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ।

5. ਵਪਾਰਕ ਭੁਗਤਾਨ ਸਹੂਲਤ

NRIs ਆਪਣੇ ਵਪਾਰਕ ਸਾਥੀਆਂ ਜਾਂ ਸੇਵਾਦਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਲਈ UPI ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ।

6. ਮੁਦਰਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ

NRIs UPI ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ NRE/NRO ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਭਾਰਤੀ ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਹੀ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਗੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੁਦਰਾ ਬਦਲਾਉਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਨਾਲ ਫੋਰੈਕਸ ਦਰਾਂ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

7. ਸੁਰੱਖਿਆ

UPI ਭੁਗਤਾਨ ਸਿਸਟਮ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। NRIs ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ UPI ਦਾ ਸਿਸਟਮ ਦੋਹਰਾ ਪਰਮਾਣਨ (Two-Factor Authentication) ਵਰਤਦਾ ਹੈ।

8. ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ

NRI ਲਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਭੁਗਤਾਨ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਸਿਸਟਮ ਆਸਾਨ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਿੱਧਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ NRE/NRO ਖਾਤਿਆਂ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਟੈਕਸ ਅਤੇ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਘਟਣਗੀਆਂ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, UPI ਦਾ ਵਰਤੋਂਕਾਰੀ ਤਜਰਬਾ NRIs ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਰਹੇਗਾ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਘਰੇਲੂ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੈਣ-ਦੇਣਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸੰਭਾਲ ਸਕਣਗੇ।