ਹਿਮਾਚਲ ’ਚ ਵੀ ''ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ'' ਦਾ ਅਲਰਟ, ਜਾਣੋ ਇਸ ਦੇ ਲੱਛਣ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਅ

ਸ਼ਿਮਲਾ (ਸੰਤੋਸ਼)- ਦੁਨੀਆ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੁਣ ਹਿਮਾਚਲ ’ਚ ਵੀ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਐਡਵਾਈਜਰੀ ਵੀ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੂਬੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਸਕੱਤਰ ਐੱਮ. ਸੁਧਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ’ਚ ਇਕ ਬੈਠਕ ਵੀ ਆਯੋਜਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ, ਨਿਕਦੇਸ਼ਕ ਮੈਡੀਕਲ ਸਿੱਖਿਆ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਸੀ. ਐੱਮ. ਓਜ਼, ਸਰਕਾਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲਾਂ ਅਤੇ ਐੱਮ. ਐੱਸ. ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ।

ਬੈਠਕ ’ਚ ਸਿਹਤ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਬੀਮਾਰੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਸਬੰਧ ’ਚ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਸਟਾਫ ਨਰਸਾਂ, ਸੀ. ਐੱਚ. ਓ. ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ’ਚ ਬੈਠਕਾਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ।

ਬੈਠਕ ਦੌਰਾਨ ਸਿਹਤ ਸਕੱਤਰ ਨੇ ਸਾਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਹਦਾਇਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਦੇਖਭਾਲ ਸਹੂਲਤਾਂ ’ਚ ਬੁਖਾਰ, ਸਬੰਧਤ ਸਾਰੇ ਲੱਛਣਾਂ ਵਾਲੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੀ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਬੀਮਾਰੀ ਲਈ ਜਾਂਚ ਕਰਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਰੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ’ਚ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ 5 ਤੋਂ 6 ਆਈਸੋਲੇਸ਼ਨ ਬੈੱਡ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋੜੀਂਦੀ ਤਿਆਰੀ ਰੱਖਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ।

ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ?

ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਇਕ ਦੁਰਲੱਭ ਵਾਇਰਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਚੇਚਕ ਦੇ ਵਾਇਰਸ ਦੇ ਸਮਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੈ ਪਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਘੱਟ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਅਫਰੀਕਾ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਫੈਲਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।

ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਦੇ ਲੱਛਣ:

ਬੁਖ਼ਾਰ:

ਲਾਗ ਤੋਂ 5-21 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਬੁਖਾਰ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੁਖਾਰ 1-3 ਦਿਨਾਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਸਿਰ ਦਰਦ ਅਤੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਦਰਦ:

ਬੁਖਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਰ ਦਰਦ, ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿਚ ਦਰਦ ਅਤੇ ਪਿੱਠ ਦਰਦ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਥਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ:

ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਥਕਾਵਟ, ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਅਤੇ ਊਰਜਾ ਦੀ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਧੱਫੜ:

ਬੁਖਾਰ ਤੋਂ 1-3 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਚਿਹਰੇ, ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਧੱਫੜ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੱਫੜ ਅਕਸਰ ਚੇਚਕ ਦੇ ਧੱਫੜ ਵਰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਤਰਲ ਨਾਲ ਭਰੇ ਧੱਫੜਾਂ ਵਿਚ ਬਦਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੱਫੜ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿਚ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਦੀ ਰੋਕਥਾਮ ਲਈ ਉਪਾਅ:

ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ:

ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਾਂਦਰ, ਗਿਲਹਿਰੀ ਅਤੇ ਚੂਹੇ) ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਜਾਨਵਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਆ:

ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਕਿਸੇ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਚਮੜੀ ਤੋਂ ਚਮੜੀ ਦਾ ਸੰਪਰਕ, ਦੂਸ਼ਿਤ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ, ਜਾਂ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ) ਨਾਲ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

ਸਫਾਈ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ:

ਹੱਥਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਧੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਿਸੇ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਜਾਂ ਜਾਨਵਰ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ।
ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਮਾਸਕ ਅਤੇ ਦਸਤਾਨੇ ਪਹਿਨਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।

ਟੀਕਾਕਰਨ:

ਚੇਚਕ ਦਾ ਟੀਕਾ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਮੰਕੀ ਪਾਕਸ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਹੈ, ਤਾਂ ਟੀਕਾਕਰਨ ਬਾਰੇ ਡਾਕਟਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹ ਕਰੋ।