ਜੇਕਰ ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ ''ਤੇ ਲਾਊਡਸਪੀਕਰ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹਨ ਤਾਂ ਈਦ ''ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ : ਹਾਈਕੋਰਟ

ਮੁੰਬਈ - ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਨੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਗਣੇਸ਼ ਉਤਸਵ ਦੌਰਾਨ ਲਾਊਡਸਪੀਕਰਾਂ ਅਤੇ ਸਾਊਂਡ ਸਿਸਟਮਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ, ਤਾਂ ਈਦ-ਮਿਲਾਦ-ਉਨ-ਨਬੀ ਦੇ ਜਲੂਸ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਇਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ। ਚੀਫ਼ ਜਸਟਿਸ ਡੀ.ਕੇ. ਉਪਾਧਿਆਏ ਅਤੇ ਜਸਟਿਸ ਅਮਿਤ ਬੋਰਕਰ ਦੇ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਬੈਂਚ ਨੇ ਈਦ-ਮਿਲਾਦ-ਉਨ-ਨਬੀ ਦੇ ਜਲੂਸਾਂ ਦੌਰਾਨ "ਡੀਜੇ", "ਲੇਜ਼ਰ ਲਾਈਟਾਂ" ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਈ ਜਨਹਿੱਤ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ (ਪੀਆਈਐਲ) ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ ਇਹ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।

ਜਨਹਿਤ ਪਟੀਸ਼ਨ ਵਿਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਕੁਰਾਨ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਹਦੀਸ (ਧਾਰਮਿਕ ਕਿਤਾਬਾਂ) ਵਿੱਚ ਡੀਜੇ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ਲੇਜ਼ਰ ਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੈ। ਬੈਂਚ ਨੇ ਗਣੇਸ਼ ਤਿਉਹਾਰ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਦਿੱਤੇ ਹੁਕਮਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ੋਰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ (ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਅਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ) ਨਿਯਮ, 2000 ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਿਰਧਾਰਤ ਸੀਮਾਵਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਆਵਾਜ਼ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਲਾਊਡ ਸਪੀਕਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਉਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 

ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਕੀਲ ਓਵੈਸ ਪੇਚਕਰ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਹੁਕਮਾਂ ਵਿੱਚ ਈਦ ਨੂੰ ਵੀ ਜੋੜਨ ਦੀ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ 'ਤੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਆਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ "ਜਨਤਕ ਤਿਉਹਾਰ" ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਨਿਪਟਾਰਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, "ਜੇਕਰ ਇਹ ਗਣੇਸ਼ ਚਤੁਰਥੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਈਦ 'ਤੇ ਵੀ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ।" ਲੇਜ਼ਰ ਲਾਈਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਬੈਂਚ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਲਾਈਟਾਂ ਦੇ ਮਨੁੱਖਾਂ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਬੂਤ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ।

ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਹੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਤੁਸੀਂ ਖੋਜ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ? ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਬਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਕਿਵੇਂ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ?" ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਟੀਸ਼ਨਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਵਿਚ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਬੈਂਚ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਜਨਹਿਤ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਾਇਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਅਦਾਲਤ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਮਾਹਰ ਨਹੀਂ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਲੇਜ਼ਰ ਦੇ 'L' ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ।"