ਭਾਰਤ ਦਾ ਬਦਨਾਮ ਦੁਲਹਨ ਬਾਜ਼ਾਰ! ਆਨਲਾਈਨ ਵੇਚੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕੁੜੀਆਂ
Thursday, Oct 10, 2024 - 08:46 PM (IST)
ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ : ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਦੁਲਹਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਇਕ ਨਵੀਂ ਕਹਾਣੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਸਨਸਨੀ ਮਚਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹੁਣ ਵਿਆਹ ਹੋਟਲਾਂ ਅਤੇ ਹਾਲਾਂ 'ਚ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 'ਵਟਸਐਪ' 'ਤੇ ਹੋਣ ਲੱਗੇ ਹਨ। ਇਸ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲਾੜੇ ਓਮਾਨ, ਕਤਰ ਅਤੇ ਬਹਿਰੀਨ ਦੇ ਅਮੀਰ ਵਪਾਰੀ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਜਵਾਨ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਪੈਸੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਜਾਂ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਮੁਲਾਕਾਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਰਿਸ਼ਤੇ ਨਿਪਟਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਸਮੇਂ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਲੋਕ ਆਨਲਾਈਨ ਸਾਈਟਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ।
ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ
ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਪੁਲਸ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀਆਂ ਨੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੈਕੇਟ ਹੁਣ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੁਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਦਾਇਰੇ 'ਚ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਇਹ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਰੈਕੇਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਪੀੜਤਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ, ਡੇਟਿੰਗ ਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਲੋਕ ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋਰ ਗੰਭੀਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਮਾਜ 'ਚ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਭਿਆਨਕ ਸੱਚ
ਲਾੜੀ ਬਜ਼ਾਰ ਰਾਹੀਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਿਆਹ ਸਿਰਫ ਧੋਖਾਧੜੀ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਸਗੋਂ ਲਾੜੀਆਂ ਦਾ ਵੀ ਜਿਨਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਟੂਰਿਸਟ ਵੀਜ਼ੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀਆਂ ਕੋਲ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸਲੀਅਤ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਅਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕੋਈ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਂ ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ।
ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦਾ ਸ਼ੋਸ਼ਣ
ਇਸ ਰੈਕੇਟ ਦਾ ਮੁੱਖ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਵਰਗ ਦੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਦਾ ਲਾਲਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਜਾਲ ਵਿਚ ਫਸ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੈਕੇਟ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਗਲੈਮਰਸ ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਪੈਸੇ ਅਤੇ ਐਸ਼ੋ-ਆਰਾਮ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਕਸਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠੇ ਸੁਪਨੇ ਦੇ ਕੇ ਵਰਗਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਵਿਆਹ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਕੁੜੀਆਂ ਇਸ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਆਹ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਵਾਧਾ
ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 20 ਤੋਂ 30 ਅਜਿਹੇ ਵਿਆਹ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਲਾੜੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਸਿਰਫ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਲੋੜ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, 22 ਸਾਲਾ ਲੜਕੀ ਫਾਤਿਮਾ (ਬਦਲਿਆ ਹੋਇਆ ਨਾਮ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਬੇਹੱਦ ਦੁਖਦਾਈ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਖਰਚਾ ਦੇਣ ਲਈ ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਵਿਆਹ 'ਚ ਫਾਤਿਮਾ ਨੂੰ 2 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇਣ ਦਾ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਲੁਭਾਉਣ ਵਾਲਾ ਆਫਰ ਸੀ। ਫਾਤਿਮਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਵਰਗੀਆਂ ਕਈ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਇਸ ਰੈਕੇਟ ਦੀ ਭਿਆਨਕਤਾ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਆਨਲਾਈਨ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ
ਪੁਲਸ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਗਿਰੋਹ ਹੁਣ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ, ਡੇਟਿੰਗ ਸਾਈਟਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਤੋਂ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਖਤਰਨਾਕ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ
ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਬਣਾ ਕੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਗਰੋਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਛੁਪਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਝੂਠੇ ਵਾਅਦੇ ਅਤੇ ਸੁਪਨੇ ਦਿਖਾ ਕੇ ਵੀ ਫਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਡੇਟਿੰਗ ਸਾਈਟਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਡੇਟਿੰਗ ਸਾਈਟਸ ਵੀ ਇਸ ਰੈਕੇਟ ਦਾ ਮਾਧਿਅਮ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਲੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਬੰਧਾਂ 'ਚ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਅਕਸਰ ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਔਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ
ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਪੁਲਸ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਇਸ ਰੈਕੇਟ 'ਤੇ ਤਿੱਖੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਇਸ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੁਝ ਸ਼ੱਕੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਕਦਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਸਿਰਫ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁਝ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਰੈਕੇਟ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਕਾਫੀ ਡੂੰਘੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਢਾਂਚਾ ਇੰਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ 'ਚ ਸਮਾਂ ਲੱਗੇਗਾ। ਪੁਲਸ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸੰਪੂਰਨ ਪਹੁੰਚ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਮਾਮਲਾ
ਇਹ ਘਟਨਾ ਸਿਰਫ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਲਈ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੈਕੇਟ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਗੰਭੀਰ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਰਗਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਗੰਭੀਰ ਖਤਰਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਅਸੀਂ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਾਪਰਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ।
ਇਸ ਰੈਕੇਟ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਠੋਸ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਪੁਲਸ, ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜਾਗਰੂਕਤਾ, ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਪਾਲਣਾ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮਾਹੌਲ ਸਿਰਜਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।