79 ਦੀ ਉਮਰ ''ਚ ਡਾ. ਸਰੋਜ ਨੇ ਮੁੜ ਕੀਤੀ ਕਲਾਸਰੂਮ ''ਚ ਵਾਪਸੀ, IIT ਕਾਨਪੁਰ ''ਚ ਲਿਆ ਦਾਖ਼ਲਾ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ- ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਡਾ. ਸਰੋਜ ਚੂੜਾਮਣੀ ਗੋਪਾਲ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਹੈ। ਬਾਲ ਰੋਗਾਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿਚ ਸੁਪਰ ਸਪੈਸ਼ਲਿਟੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਔਰਤ ਡਾ. ਸਰੋਜ ਇਸ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਪ੍ਰੇਰਨਾਦਾਇਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਡਾ. ਸਰੋਜ ਲਈ  ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ. ਕਾਨਪੁਰ ਵਿਖੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਮਰ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਅੰਕੜਾ ਹੈ। 79 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿ ਡਾ. ਗੋਪਾਲ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕਲਾਸਰੂਮ ਵਿਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਹਨ। ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ 2024 ਲਈ ਇਕ ਨਵੇਂ ਸੰਕਲਪ ਦੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ IIT ਕਾਨਪੁਰ ਵਿਚ PhD ਲਈ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜੋ ਕਿ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਸਰਵੋਤਮ ਜਨਤਕ ਸੰਸਥਾਨ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ।

79 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਡਾ. ਗੋਪਾਲ ਹੁਣ ਕਲਾਸਰੂਮ 'ਚ ਫਿਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 10 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ IIT ਕਾਨਪੁਰ 'ਚ  PhD ਲਈ ਦਾਖ਼ਲਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ IIT ਕਾਨਪੁਰ ਦੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਬਾਇਓਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਭਾਗ ਵਿਚ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੋਨ ਮੈਰੋ ਜਾਂ ਪੇਟ ਦੀ ਲਾਈਨਿੰਗ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਟੈਮ ਸੈੱਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖਰਾਬ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਮ 'ਚ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੀਆਂ ਸੱਟਾਂ ਜਾਂ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਮੁੜ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ।

ਆਪਣੇ ਲੰਬੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਡਾ. ਗੋਪਾਲ ਨੇ ਬਾਲ ਮੈਡੀਕਲ ਸਰਜਰੀ ਵਿਚ ਕਈ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਰੀਬਾਂ ਲਈ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਵਾਲੀਆਂ ਕਾਢਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹਾਈਡ੍ਰੋਸਿਫਾਲਸ (ਦਿਮਾਗ 'ਚ ਤਰਲ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ) ਲਈ ਇਕ ਨਵਾਂ ਸਟੈਂਟ ਅਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹਿਊਮਿਡੀਫਾਇਰ ਹੈ ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਡਾਕਟਰਾਂ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਰਵਉੱਚ ਸਨਮਾਨ, ਡਾ. ਬੀ. ਸੀ. ਰਾਏ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।

ਆਗਰਾ ਦੇ ਸਰੋਜਨੀ ਨਾਇਡੂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ 'ਚ ਪੋਸਟ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਦੇ ਰੂਪ ਡਾ. ਗੋਪਾਲ ਦੀ ਰੀਜਨਰੇਟਿਵ ਮੈਡੀਸਨ 'ਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਬੱਚਾ ਮੇਨਿੰਗੋਮਾਈਲੋਸੇਲ ਨਾਮਕ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਜਨਮ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ ਕਿ ਬੱਚਾ ਤੁਰਨ ਜਾਂ ਅੰਤੜੀਆਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬੱਚੇ ਲਈ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਉਦੋਂ ਮੈਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਕੋਈ ਰਸਤਾ ਲੱਭਣ ਦੀ ਠਾਨ ਲਈ ਸੀ।

ਡਾ. ਗੋਪਾਲ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਇਸ ਕੇਸ ਨੇ ਰੀਜਨਰੇਟਿਵ ਮੈਡੀਸਨ 'ਚ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਗਲੋਬਲ ਖੋਜ 'ਚ ਉਸ ਦੀ ਉਤਸੁਕਤਾ ਨੂੰ ਜਗਾਇਆ ਤਾਂ ਆਪਣੀ ਡਾਕਟਰੀ ਸਿਖਲਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। 1973 ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਏਮਜ਼ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਬਾਲ ਰੋਗਾਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸੁਪਰ-ਸਪੈਸ਼ਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਰਜਰੀ 'ਚ ਸੁਪਰ ਸਪੈਸ਼ਲਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਹਾਂ।