ਈਰਾਨ ''ਚ ਹਿਰਾਸਤ ''ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਈਰਾਨੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰ : US
Sunday, Nov 03, 2024 - 03:07 PM (IST)
ਦੁਬਈ : ਈਰਾਨ ਉੱਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਧੇ ਤਣਾਅ ਦਰਮਿਆਨ ਤਹਿਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਇੱਕ ਈਰਾਨੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਏ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ। ਅਮਰੀਕੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਵਿਭਾਗ ਨੇ 'ਦਿ ਐਸੋਸੀਏਟਡ ਪ੍ਰੈਸ' ਨੂੰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰੇਜ਼ਾ ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਮਿਲੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਈਰਾਨ ਵੱਲੋਂ ਅਮਰੀਕੀ ਦੂਤਘਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੰਧਕ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਨੂੰ 45 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ 'ਰੇਡੀਓ ਫਰਦਾ' ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। 'ਰੇਡੀਓ ਫਰਦਾ' ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਫੰਡ ਕੀਤੇ 'ਰੇਡੀਓ ਫਰੀ ਯੂਰਪ/ਰੇਡੀਓ ਲਿਬਰਟੀ' ਅਧੀਨ ਇੱਕ ਸੰਸਥਾ ਹੈ। ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਨੇ ਫਰਵਰੀ 'ਚ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਐਕਸ' 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ 'ਚ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ 'ਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਨੇ ਫਿਰ ਅਗਸਤ 'ਚ ਦੋ ਸੁਨੇਹੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਈਰਾਨ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਈਰਾਨ ਦਾ ਧਰਮ ਤੰਤਰ ਰੇਡੀਓ ਫਰਦਾ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਸੰਸਥਾ ਵਜੋਂ ਦੇਖਦਾ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੋਂ ਅਟਕਲਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਾਰਕੁਨ ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ, ਜੋ ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਟਰੈਕ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਸਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਬਾਅਦ 'ਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਫਿਰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਏਵਿਨ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਹੁਣ ਈਰਾਨ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੈਮਰੇ 'ਚ ਸੁਣਵਾਈਆਂ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਨੂੰ ਵੀ 2007 ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ 'ਤੇ, ਯੂਐੱਸ ਸਟੇਟ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਨੇ ਐਸੋਸੀਏਟਡ ਪ੍ਰੈਸ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ-ਈਰਾਨੀ ਨਾਗਰਿਕ ਨੂੰ ਇਰਾਨ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਅਭਿਆਸ ਬੇਰਹਿਮ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਵਲੀਜ਼ਾਦੇਹ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਤਹਿਰਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ 'ਚ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ 'ਚ ਲੰਬੀ ਰੇਂਜ ਦੇ 'ਬੀ-52' ਬੰਬਾਰਾਂ ਦੀ ਆਮਦ ਦਰਮਿਆਨ ਈਰਾਨ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮ ਲੀਡਰ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਅਲੀ ਖਾਮੇਨੇਈ ਨੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੂੰ ਈਰਾਨ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦਾ ਕਰਾਰਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਲਈ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ।