ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਹੈ ਸੁਖਾਲੀ

ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਡੈਸਕ : ਸਾਡੀ ਗਲੋਬਲ ਆਬਾਦੀ ਬੁੱਢੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। OECD ਨੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ 2050 ਤਕ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 30 ਫੀਸਦੀ ਲੋਕ 65 ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਮਰ ਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਜਦਕਿ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਬਜ਼ੁਰਗ ਜਨਸੰਖਿਆ ’ਚ ਇਸ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਤਿਆਰ ਹਨ, ਦੂਸਰੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬੁੱਢੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਕੀ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ-ਅਨੁਕੂਲ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ?

ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਚੀਜ਼ ਇਕ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਸਥਾਨ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਚਿੱਟੇ ਰੇਤ ਦੇ ਬੀਚਾਂ, ਗਰਮ ਮੌਸਮ, ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਧੁੱਪ ਵਾਲੇ ਦਿਨਾਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਣਾ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ। ਅਸਲ ’ਚ ਸਹੀ ਸੰਪਤੀ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਖੋਲ੍ਹਦੀ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਇੰਡੈਕਸ (ਜੀ. ਆਰ. ਆਈ.) ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਧੇਰੇ ਮਾਤਰਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ 44 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ-ਮੁਕਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸੂਚਕਾਂਕ 18 ਕਾਰਕਾਂ ’ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਰ ਵਿਆਪਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ:

ਸਿਹਤ : ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਸਿਹਤ ਖਰਚ, ਜੀਵਨ ਸੰਭਾਵਨਾ, ਅਤੇ ਗ਼ੈਰ-ਬੀਮਾ ਸਿਹਤ ਖਰਚ।
ਜੀਵਨ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ: ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਪੱਧਰ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਵੱਛਤਾ, ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ, ਹੋਰ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਕਾਰਕ, ਅਤੇ ਜੈਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ/ਆਵਾਸ।
ਪਦਾਰਥਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ : ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਮਦਨ, ਆਮਦਨ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਪੱਧਰ।
ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ’ਚ ਵਿੱਤ : ਸਰਕਾਰੀ ਕਰਜ਼ਾ, ਬੁਢਾਪਾ ਨਿਰਭਰਤਾ, ਵਿਆਜ ਦਰਾਂ, ਮਹਿੰਗਾਈ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ, ਟੈਕਸ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਬੈਂਕ ਗ਼ੈਰ-ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਕਰਜ਼ੇ।

ਇਨ੍ਹਾਂ 18 ਮੈਟ੍ਰਿਕਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਰੇਕ ਦੇਸ਼ ਲਈ 0.01 ਤੋਂ 1 ਤੱਕ ਦਾ ਇਕ ਸਕੋਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਫਿਰ ਫੀਸਦੀ ’ਚ ਬਦਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 

ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਲਈ ਚੋਟੀ ਦੇ 25 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਦੇਸ਼

81 ਫੀਸਦੀ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਸਕੋਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਰਵੇ ਸੂਚੀ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ-ਅਨੁਕੂਲ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਨਾਰਵੇ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸਾਲ ਦੀ ਰੈਂਕਿੰਗ ’ਚ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਇਸ ਨੇ ਸਿਹਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਕੋਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਉੱਚ ਔਸਤ ਜੀਵਨ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਜੋ 83 ਸਾਲ ਹੈ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਔਸਤ ਨਾਲੋਂ 9 ਸਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਨਾਰਵੇ ਕੋਲ ਗਵਰਨੈਂਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਸਕੋਰ ਵੀ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਪੱਧਰ, ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਕ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਤੇ ਸਿਹਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ’ਚ ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਲਕਜ਼ਮਬਰਗ ਦੇ ਤਿੰਨ-ਪੱਖੋਂ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਸੂਚੀ ’ਚ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਯੂਰਪੀ ਦੇਸ਼ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕੁਲ 80 ਫੀਸਦੀ ਸਕੋਰ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਕਾਰਕਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਦਰਜੇ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕੋਲ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ’ਚ ਵਿੱਤ ’ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਸਕੋਰ ਵੀ ਹੈ। 

ਖੇਤਰੀ ਪਾੜਾ

ਜਦਕਿ ਯੂਰਪੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਰੈਂਕਿੰਗ ’ਚ ਸਿਖਰਲੇ 10 ’ਚ ਹਾਵੀ ਹਨ, ਪੂਰੇ ਖੇਤਰ ’ਚ ਯੂਰਪ ਕਿਵੇਂ ਦਰਜਾਬੰਦੀ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਐਨ ਅਸਲ ’ਚ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਦੋ ਭਾਗਾਂ ’ਚ ਵੰਡਦਾ ਹੈ : ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ (ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੂਹ) ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ। 
ਅਤੇ ਇਕ ਖੇਤਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਇਸ ਤੱਥ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ ’ਤੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 10 ਵਿਚ ਜਗ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ। ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ ਸਿਰਫ ਦੋ ਦੇਸ਼ ਰੈਂਕਿੰਗ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ : ਕੈਨੇਡਾ (15) ਤੇ ਯੂ. ਐੱਸ. (18), ਜੋ ਦੋਵੇਂ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਉੱਚ ਦਰਜੇ ’ਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ’ਚ ਖਾਤੇ ਵਿਚ ਵੱਧ ਦੇਸ਼ ਹਨ, ਜੋ ਆਖਿਰਕਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੇਤਰੀ ਔਸਤ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ।

1 ਨਾਰਵੇ
2 ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ
3 ਆਈਸਲੈਂਡ
ਆਇਰਲੈਂਡ
5 ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ
6 ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ
7 ਲਕਜ਼ਮਬਰਗ
8 ਨੀਦਰਲੈਂਡ
9 ਡੈਨਮਾਰਕ
10 ਚੈੱਕ ਗਣਰਾਜ
11 ਜਰਮਨੀ
12 ਫਿਨਲੈਂਡ
13 ਸਵੀਡਨ
14 ਆਸਟਰੀਆ
15 ਕੈਨੇਡਾ
16 ਇਸਰਾਏਲ
17 ਦੱਖਣੀ ਕੋਰੀਆ
18 ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ
19 ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ
20 ਬੈਲਜੀਅਮ
21 ਸਲੋਵੇਨੀਆ
22 ਜਾਪਾਨ
23 ਮਾਲਟਾ
24 ਫਰਾਂਸ
25 ਐਸਟੋਨੀਆ