ਭਾਰਤ ਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੈਕਟਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ
Wednesday, Nov 06, 2024 - 05:05 PM (IST)
ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਡੈਸਕ - ਭਾਰਤ ਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੈਕਟਰ ਇਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਰਥਿਕ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ’ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਸੈਕਟਰ ਵਿਕਾਸ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ’ਚ 18 ਫੀਸਦੀ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਹ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰੁਜ਼ਗਾਰਦਾਤਾ ਹੈ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ’ਚ ਇਸਦਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੁੱਲ $493 ਬਿਲੀਅਨ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜੀ.ਡੀ.ਪੀ. ’ਚ 7.3 ਫੀਸਦੀ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ’ਚ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ, ਵਧਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ, ਵਪਾਰਕ ਅਤੇ ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਸਪੇਸ ਦੀ ਵਧਦੀ ਮੰਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਬੈਂਕਿੰਗ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ’ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਹੋਮ ਲੋਨ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਤ ਵਲੋਂ ਲੋੜੀਂਦਾ ਵਿੱਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਬੀਮਾ ਉਤਪਾਦ ਸੰਪਤੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਜੋਖਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਰੁਝਾਨ
ਕੋਵਿਡ-19 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਮਾਰਕੀਟ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਘੱਟ ਕੀਮਤ ਵਾਲੇ ਮਕਾਨਾਂ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਘਟ ਕੇ 26 ਫੀਸਦੀ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੀਮਤੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵਧ ਕੇ 43 ਫੀਸਦੀ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਖਰੀਦਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਰਜੀਹਾਂ ਸਥਾਨ, ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਕੀਮਤ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਦਾ ਵਿਕਾਸ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਪਾਰਕ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ’ਚ ਦਫਤਰਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। 2024 ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਨੌਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ’ਚ 53.7 ਮਿਲੀਅਨ ਵਰਗ ਫੁੱਟ ਦਫਤਰੀ ਥਾਂ ਦਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 27 ਫੀਸਦੀ ਵੱਧ ਹੈ।
ਨਿਵੇਸ਼ ਤੇ ਰੁਝਾਣ
ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਟਰੱਸਟ (REITs) ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਇਕੁਇਟੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੌਕਿਆਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਨਿਵੇਸ਼ ਇਕ ਉਛਾਲ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ, ਵਰਚੁਅਲ ਰਿਐਲਿਟੀ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਆਫ ਥਿੰਗਜ਼ ਵਰਗੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਰੀਅਲ ਅਸਟੇਟ ਨੂੰ ਮੁੜ ਆਕਾਰ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਗਾਹਕ ਅਨੁਭਵ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।