ਓਏ ਆ ਕੀ ! ਮੌਸਮ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਹੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦੈ ਇਸ ਸੱਪ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ; ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹੈਰਾਨ

Sunday, Apr 13, 2025 - 02:25 AM (IST)

ਓਏ ਆ ਕੀ ! ਮੌਸਮ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਹੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦੈ ਇਸ ਸੱਪ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰ; ਵਿਗਿਆਨੀ ਵੀ ਹੋਏ ਹੈਰਾਨ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - ਅਕਸਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਵੀ ਗੁਆ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 'ਸਨੈਕ ਬਾਈਟ ਕੈਪਿਟਲ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਨਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੌਤਾਂ ਰਸਲਜ਼ ਵਾਈਪਰ ਨਾਮਕ ਸੱਪ ਦੇ ਡੰਗਣ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਾਣੋ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕੀ ਹੈ।

ਜ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਸਰ
ਪੀ.ਐਲ.ਓ.ਐਸ. ਨੇਗਲੈਕਟਡ ਟ੍ਰੋਪੀਕਲ ਡਿਸੀਜ਼ ਜਰਨਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਅਧਿਐਨ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਮੀਂਹ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਰਗੇ ਮੌਸਮੀ ਕਾਰਕਾਂ ਦਾ ਰਸਲਜ਼ ਵਾਈਪਰ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ 'ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਸੁੱਕੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਰਸਲਜ਼ ਵਾਈਪਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਮੀ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਰਸਲਜ਼ ਵਾਈਪਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੇ ਹੋਣਗੇ।

ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸੱਪ
ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਸਲ ਵਾਈਪਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਸੱਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਕੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੂਨ ਜੰਮਣਾ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਗੁਰਦੇ ਵੀ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਬਲਿਡਿੰਗ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਪੀੜਤ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸਦੀ ਜਾਨ ਵੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਜ਼ਹਿਰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ?
ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸ (IISc) ਦੀ ਈਵੋਲੂਸ਼ਨਰੀ ਵਿਨੋਮਿਕਸ ਲੈਬ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਭਰ ਦੇ 34 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ 115 ਰਸਲ ਦੇ ਵਾਈਪਰ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਨਮੂਨਿਆਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪਦਾਰਥ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਮੀ ਅਤੇ ਮੀਂਹ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਜ਼ਹਿਰ ਦੀ ਬਣਤਰ ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਰਸਲ ਵਾਈਪਰ ਦੇ ਕੱਟਣ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਐਂਟੀਵੇਨਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਜ਼ਹਿਰ ਦੀ ਰਚਨਾ ਹਰ ਜਗ੍ਹਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ; ਇੱਕ ਦਵਾਈ ਹਰ ਥਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਐਂਟੀਵੇਨਮ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।


author

Inder Prajapati

Content Editor

Related News