ਵਾਇਰਸ ਹੀ ਨਹੀਂ...  ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਬਣ ਰਹੀਆਂ ਨੇ  2 ਕਰੋੜ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਰੋਨਾ ਨੇ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਲੋਕ ਵਾਇਰਸ ਤੋਂ ਡਰਦੇ ਸਨ, ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਦੇ ਸਨ, ਲਾਕਡਾਊਨ ਸਹਿਣ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਜੇ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸੀਏ ਕਿ ਹਰ ਸਾਲ, ਵਾਇਰਸ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਤੰਬਾਕੂ, ਸ਼ਰਾਬ, ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਫੂਡ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਇੰਧਨ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਮੌਤਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੋਗੇ? ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਬਾਥ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ '21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਕੇਂਦਰ' ਦੀ ਮੁਖੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅੰਨਾ ਗਿਲਮੋਰ ਇਹ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ 2021 ਵਿਚ ਕੋਰੋਨਾ ਆਪਣੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਾਰ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ 1.9 ਕਰੋੜ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਹੁਣ 2 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਜਾਨ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।

ਤੰਬਾਕੂ 
- ਸੂਤਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ, ਤੰਬਾਕੂ ਹਰ ਸਾਲ 9 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਛੂਤ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਕਹਿਣੈ ਕਿ ਦੋ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਤੰਬਾਕੂ ਕਾਰਨ ਮਰਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਾਣਬੁੱਝ ਕੇ ਸਿਗਰਟਾਂ ਨੂੰ ਆਦੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਰਸਾਇਣ ਪਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਚਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸਭ ਤੋਂ ਖਤਰਨਾਕ ਜ਼ਹਿਰ ਹੈ।

ਸ਼ਰਾਬ 
- ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਾਹੀ ਨੂੰ ਬੋਤਲ ਵਿਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਜੈਪੁਰ ਦੇ 35 ਸਾਲਾ ਆਦਿਤਿਆ ਨੇ ਦਫਤਰ ਦੇ ਤਣਾਅ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਵੀਕਐਂਡ 'ਤੇ 'ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਪੈੱਗ' ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਇਹ ਆਦਤ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਬਣ ਗਈ। ਫਿਰ ਘਰੇਲੂ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅੰਤ 'ਚ, ਜਿਗਰ ਸਿਰੋਸਿਸ ਤੋਂ ਮੌਤ। ਸ਼ਰਾਬ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਜਿਗਰ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਸੜਕ ਹਾਦਸਿਆਂ, ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ, ਹਰ ਸਾਲ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾਰਨ 25 ਲੱਖ ਮੌਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਕੁੱਲ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਮੌਤਾਂ ਦਾ 4.3% ਹੈ।

ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ
- 2024 ਵਿਚ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 4.5 ਮਿਲੀਅਨ ਮੌਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਕੁਝ ਅਧਿਐਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹ ਅੰਕੜਾ 8.3 ਮਿਲੀਅਨ ਤੱਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ, ਦਿਮਾਗੀ ਦੌਰੇ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਨਾਲ ਵੀ ਸਬੰਧਤ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਹੜ੍ਹਾਂ ਜਾਂ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਸੱਚਾਈ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਸਾਹ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਹੌਲੀ ਜ਼ਹਿਰ ਲੈ ਰਹੇ ਹਾਂ।