ਰੇਲਵੇ ਦਾ ਵੱਡਾ ਫੈਸਲਾ: ਇਸ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ ਉਪਲਬਧ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ: ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟ ਬੁਕਿੰਗ ਨੂੰ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਆਮ ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਆਈਆਰਸੀਟੀਸੀ ਖਾਤੇ ਰਾਹੀਂ ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ਈ-ਆਧਾਰ ਅਧਾਰਤ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਜਲਦੀ ਹੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ - ਧੋਖਾਧੜੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ, ਅਸਲ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣਾ ਅਤੇ ਟਿਕਟ ਦਲਾਲਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਮ ਲਗਾਉਣਾ।
ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਰੇਲਵੇ ਈ-ਆਧਾਰ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਰਾਹੀਂ ਟਿਕਟ ਬੁਕਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਬਣਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਉਹ ਉਪਭੋਗਤਾ ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰ ਸਕਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਈਆਰਸੀਟੀਸੀ ਖਾਤੇ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਬੁਕਿੰਗ ਦੇ ਸਮੇਂ ਆਧਾਰ ਅਧਾਰਤ ਓਟੀਪੀ ਤਸਦੀਕ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗੀ।

ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਨਾਲ ਕੀ ਬਦਲੇਗਾ?

• ਸਿਰਫ਼ ਆਧਾਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੋਵੇਗੀ।
• ਬੁਕਿੰਗ ਦੇ ਪਹਿਲੇ 10 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਤਰਜੀਹ ਮਿਲੇਗੀ।
• IRCTC ਏਜੰਟਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ 10 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ।
• ਕਾਊਂਟਰ ਤੋਂ ਟਿਕਟਾਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਆਧਾਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਕਦਮ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ?

ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, IRCTC ਦੇ 13 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਸਿਰਫ਼ 1.2 ਕਰੋੜ ਹੀ ਆਧਾਰ ਵੈਰੀਫਿਕੇਟ ਹਨ। ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਖਾਤੇ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਲਿੰਕ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਕਿਸੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ੱਕੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਆਮ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਉਚਿਤ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

• ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟ ਬੁਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਦਿਲਚਸਪ ਪੈਟਰਨ
• 24 ਮਈ ਤੋਂ 2 ਜੂਨ ਤੱਕ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਬੁਕਿੰਗ ਡੇਟਾ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਹੈਰਾਨੀਜਨਕ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ:
• AC ਸ਼੍ਰੇਣੀ:
• ਔਸਤਨ, ਪਹਿਲੇ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 5,615 ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।
• ਦੂਜੇ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ 22,827 ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।
• ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਪਹਿਲੇ 10 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ 67,159 AC ਟਿਕਟਾਂ ਵੇਚੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ - ਕੁੱਲ ਔਨਲਾਈਨ ਬੁਕਿੰਗ ਦਾ 62.5%।
• ਨਾਨ-ਏਸੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ:
• 4% ਟਿਕਟਾਂ (4,724) ਪਹਿਲੇ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੁੱਕ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ।
• ਲਗਭਗ 66.4% ਟਿਕਟਾਂ ਪਹਿਲੇ 10 ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਿਕ ਗਈਆਂ ਸਨ।
• 8 ਤੋਂ 10 ਘੰਟਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੀ, ਲਗਭਗ 12% ਤਤਕਾਲ ਟਿਕਟਾਂ ਬੁੱਕ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ।

ਇਹ ਡੇਟਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਟਿਕਟਾਂ ਕਿਵੇਂ ਗੁੰਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ - ਅਤੇ ਇਹ ਉਹ ਸਮਾਂ ਹੈ ਜਦੋਂ ਸਵੈਚਾਲਿਤ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰੇਲਵੇ ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਅਤੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਵਿਧੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ?

ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 2.4 ਕਰੋੜ ਜਾਅਲੀ ਜਾਂ ਸ਼ੱਕੀ ਆਈਆਰਸੀਟੀਸੀ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਔਨਲਾਈਨ ਟਿਕਟ ਬੁਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਪਹਿਲ ਹੈ।