ISRO ਮੁੜ ਰਚੇਗਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਲਾਂਚ ਕਰੇਗਾ SSLV ਰਾਕੇਟ, ਆਫ਼ਤਾਂ ਬਾਰੇ ਦੇਵੇਗਾ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ - ਇਸਰੋ 16 ਅਗਸਤ 2024 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 9:17 ਵਜੇ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਸਥਿਤ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਪੁਲਾੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ SSLV-D3 ਰਾਕੇਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਕੇਟ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਵਾਂ ਅਰਥ ਆਬਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ EOS-8 ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਸੈਟੇਲਾਈਟ SR-0 DEMOSAT ਵੀ ਯਾਤਰੀ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਧਰਤੀ ਤੋਂ 475 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਗੋਲ ਚੱਕਰ 'ਚ ਘੁੰਮਣਗੇ। ਪਹਿਲਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿਉਂ ਹੈ?

SSLV-D3 ਰਾਕੇਟ ਕੀ ਹੈ?
SSLV ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਸਮਾਲ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਵਹੀਕਲ ਅਤੇ D3 ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਤੀਜੀ ਡਿਮਾਨਸ੍ਰੇਸ਼ਨ ਫਲਾਈਟ। ਇਸ ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮਿੰਨੀ, ਮਾਈਕ੍ਰੋ ਅਤੇ ਨੈਨੋ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਲਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਇਹ ਲਾਂਚ ਸਫਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਰੋ ਇਸਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਰਾਕੇਟ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰੇਗਾ।

ਇਸ ਨਾਲ 500 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੱਕ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ 500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਧਰਤੀ ਦੀ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਾਂ 300 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲੇ ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਸਮਕਾਲੀ ਔਰਬਿਟ ਵਿੱਚ ਭੇਜੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਔਰਬਿਟ ਦੀ ਉਚਾਈ 500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਇਸ ਲਾਂਚਿੰਗ 'ਚ ਇਹ 475 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ। ਉੱਥੇ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦੇਵੇਗਾ।

SSLV ਰਾਕੇਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 34 ਮੀਟਰ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਵਿਆਸ 2 ਮੀਟਰ ਹੈ। SSLV ਦਾ ਭਾਰ 120 ਟਨ ਹੈ। SSLV 10 ਤੋਂ 500 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਪੇਲੋਡ ਨੂੰ 500 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। SSLV ਸਿਰਫ਼ 72 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੈ। SSLV ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀਹਰੀਕੋਟਾ ਵਿੱਚ ਸਤੀਸ਼ ਧਵਨ ਸਪੇਸ ਸੈਂਟਰ ਦੇ ਲਾਂਚ ਪੈਡ 1 ਤੋਂ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

EOS-8 ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਆਫ਼ਤਾਂ ਤੋਂ ਅਲਰਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ
ਅਰਥ ਆਬਜ਼ਰਵੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਯਾਨੀ EOS-8 ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ, ਆਫ਼ਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ। 175.5 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਜ਼ਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਪੇਲੋਡ ਹਨ - ਇਲੈਕਟ੍ਰੋ ਆਪਟੀਕਲ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਪੇਲੋਡ (EOIR), ਗਲੋਬਲ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਸਿਸਟਮ ਰਿਫਲੈਕਟੋਮੈਟਰੀ ਪੇਲੋਡ (GNSS-R) ਅਤੇ SiC UV ਡੋਸੀਮੀਟਰ। ਇਸ ਵਿੱਚ EOIR ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਮੱਧ ਅਤੇ ਲੰਮੀ ਵੇਵ ਇਨਫਰਾਰੈੱਡ ਫੋਟੋਆਂ ਲਵੇਗਾ।

ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਏਗਾ
ਇਹ ਤਸਵੀਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਫ਼ਤਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲੇਗਾ। ਜਿਵੇਂ ਜੰਗਲ ਦੀ ਅੱਗ, ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ। GNSS-R ਰਾਹੀਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਹਵਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਨਮੀ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ SiC UV ਡੋਸੀਮੀਟਰ ਨਾਲ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਗਗਨਯਾਨ ਮਿਸ਼ਨ 'ਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।