ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ''ਚ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਮਾਮਲਾ, ED ਵੱਲੋਂ 10 ਸੂਬਿਆਂ ''ਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ''ਤੇ ਛਾਪੇਮਾਰੀ
Thursday, Nov 27, 2025 - 06:11 PM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਭਾਸ਼ਾ) : ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ED) ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਕਥਿਤ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਅਤੇ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਢਾਂਚੇ ਵਿੱਚ ਹੇਰ-ਫੇਰ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦਿਆਂ, ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ 10 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਧਨ ਸੋਧਨ (ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ) ਜਾਂਚ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਹੋਈ ਛਾਪੇਮਾਰੀ
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਗੁਜਰਾਤ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਬਿਹਾਰ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 15 ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਤਲਾਸ਼ੀ ਲਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਚ ਸੱਤ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਕੈਂਪਸ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਿੱਜੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਟਿਕਾਣੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਪ੍ਰਿਵੈਸ਼ਨ ਆਫ ਮਨੀ ਲਾਂਡ੍ਰਿੰਗ ਐਕਟ (PMLA) ਦੇ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੀ FIR ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਮਾਮਲਾ
ਮਨੀ ਲਾਂਡ੍ਰਿੰਗ ਦਾ ਇਹ ਮਾਮਲਾ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (CBI) ਦੁਆਰਾ 30 ਜੂਨ ਨੂੰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ FIR ਤੋਂ ਉੱਭਰਿਆ ਹੈ। CBI ਦੀ FIR ਵਿੱਚ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਨਿਰੀਖਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਗੁਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਮਿਸ਼ਨ (NMC) ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਸਮੇਤ ਸਰਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਈ.ਡੀ. ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਸ ਕਥਿਤ ਰਿਸ਼ਵਤਖੋਰੀ ਨੇ ਕਾਲਜਾਂ ਨੂੰ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਰ-ਫੇਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਕੋਰਸ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ 'ਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।
ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਨੈੱਟਵਰਕ
ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਤੇ ਐੱਨ.ਐੱਮ.ਸੀ. ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ, ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦਾ ਪਰਦਾਫਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੇਰਾਫੇਰੀ ਵਰਗੇ "ਗੰਭੀਰ" ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। FIR ਵਿੱਚ 34 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅੱਠ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਿਹਤ ਅਥਾਰਟੀ ਦਾ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਐੱਨ.ਐੱਮ.ਸੀ. ਦੀ ਨਿਰੀਖਣ ਟੀਮ ਦੇ ਪੰਜ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਨੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਅੱਠ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਐੱਨ.ਐੱਮ.ਸੀ. ਟੀਮ ਦੇ ਤਿੰਨ ਡਾਕਟਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਨੂੰ ਅਨੁਕੂਲ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇਣ ਬਦਲੇ ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 55 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲੈਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਗੁਪਤ ਫਾਈਲਾਂ ਤੱਕ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ
ਸੀ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੀ FIR ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਅੱਠ ਦੋਸ਼ੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਯੋਜਨਾ ਚਲਾਈ, ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਦੇ ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਅਤਿ ਗੁਪਤ ਫਾਈਲਾਂ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੱਕ ਅਣਅਧਿਕਾਰਤ ਪਹੁੰਚ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ ਗਈ, ਜਿਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਭਾਰੀ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲਈ ਗਈ। ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਵਿਚੋਲਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲੀਭਗਤ ਕਰਕੇ ਐੱਨ.ਐੱਮ.ਸੀ. ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਨਿਰੀਖਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹੇਰ-ਫੇਰ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸੂਚਨਾ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਬੰਧਤ ਮੈਡੀਕਲ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰੀਖਣ ਦਾ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਅਤੇ ਨਾਮਜ਼ਦ ਮੁਲਾਂਕਣਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀ।
