ਦਿੱਲੀ ’ਚ ਅੱਜ ਪਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ, ਹੋਵੇਗਾ ਪਹਿਲਾ ਟ੍ਰਾਇਲ
Tuesday, Oct 28, 2025 - 10:19 AM (IST)
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰੀ ਮਨਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ (ਕਲਾਊਡ ਸੀਡਿੰਗ) ਲਈ ਕਾਨਪੁਰ ਤੋਂ ਜਹਾਜ਼ ਇਥੇ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਅੱਜ ਪਹਿਲਾ ਟ੍ਰਾਇਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ 2,000 ਮੀਟਰ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਇਹ 5,000 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜਹਾਜ਼ ਟੈਸਟਿੰਗ ਲਈ ਉਡਾਣ ਭਰੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਕਾਨਪੁਰ ਵਿੱਚ ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਹਾਜ਼ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਹੀ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਦਾ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।"
ਸਿਰਸਾ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰੀ ਕਪਿਲ ਮਿਸ਼ਰਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰੀ ਰਵਿੰਦਰ ਇੰਦਰਾਜ ਮੰਗਲਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰੇਖਾ ਗੁਪਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਆਈਟੀਓ ਘਾਟ 'ਤੇ ਛੱਠ ਪੂਜਾ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀਤੀ। ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਗਿਆ। ਕੱਲ੍ਹ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਡੁੱਬਦੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਲਈ ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਮੰਗਿਆ।" ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ (ਆਪ) 'ਤੇ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਸਾਧਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ "ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦੌਰਾਨ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਫੈਲਾ ਰਹੇ ਹਨ।"
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਪਿਛਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ 'ਆਪ' ਪਾਰਟੀ ਇੱਕ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਛੱਤੀ ਮਈਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁੱਧੀ ਦੇਵੇ।"ਇਹ ਟੈਸਟ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰਦੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਗੜਦੀ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਵੱਡੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਟੈਸਟ ਲਈ ਸਾਰੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬੁਰਾੜੀ ਖੇਤਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਟੈਸਟ ਫਲਾਈਟ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਟੈਸਟ ਦੌਰਾਨ ਜਹਾਜ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸਿਲਵਰ ਆਇਓਡਾਈਡ ਅਤੇ ਸੋਡੀਅਮ ਕਲੋਰਾਈਡ ਵਰਗੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਛੱਡੇ ਗਏ, ਜੋ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਪਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚ ਨਮੀ ਦਾ ਪੱਧਰ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਡਿੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮੀਂਹ ਨਹੀਂ ਪੁਆਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਲਈ 50 ਫ਼ੀਸਦੀ ਨਮੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਰੇਖਾ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਭਾਰਤ ਮੌਸਮ ਵਿਭਾਗ (IMD) ਨੇ 28 ਤੋਂ 30 ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਢੁਕਵੇਂ ਬੱਦਲ ਬਣਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਐਕਸ' 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, "ਜੇ ਹਾਲਾਤ ਅਨੁਕੂਲ ਰਹੇ, ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ 29 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਨਕਲੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੇਖ ਸਕਦੀ ਹੈ।"
ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 25 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਆਈਆਈਟੀ ਕਾਨਪੁਰ ਨਾਲ ਪੰਜ ਨਕਲੀ ਮੀਂਹ ਦੇ ਟਰਾਇਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਝੌਤਾ ਪੱਤਰ (ਐਮਓਯੂ) 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਸਨ। ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ (DGCA) ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ IIT ਕਾਨਪੁਰ ਨੂੰ 1 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ 30 ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਟਰਾਇਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੇਂਦਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ, ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ, ਏਅਰਪੋਰਟ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (ਏਏਆਈ) ਅਤੇ ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਸਿਵਲ ਏਵੀਏਸ਼ਨ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਮੇਤ 10 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਏਜੰਸੀਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
