ਪਤੀ ਨਾਲੋਂ ਕਿੰਨੀ ਛੋਟੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਪਤਨੀ? ਜਾਣ ਲਓ ਸਹੀ ਉਮਰ ਦਾ ਅੰਤਰ
Saturday, Aug 02, 2025 - 12:06 PM (IST)

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ‘ਚਾਹਤ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ… ਉਮਰ ਬੀਤ ਜਾਏ ਪਰ ਮੁਹੱਬਤ ਕਦੇ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ’… ਇਹ ਲਾਈਨ ਸਿਰਫ਼ ਕਹਿਣ ਅਤੇ ਸੁਣਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਦੋ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਸੱਚਾਈ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ ਦੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਪਰ… ਪਰ… ਪਰ… ਜਦੋਂ ਪਿਆਰ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਜਾਂ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਤਾਂ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਉਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਮਰ 'ਚ ਪਤੀ ਨੂੰ ਪਤਨੀ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਕੀ ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣੀ ਸੋਚ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਸਮਾਜ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਉਮਰ ਦੇ ਅੰਤਰ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਆਹ ਲਈ ਆਦਰਸ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਤੀ ਵੱਡਾ ਸਾਥੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਬਹੁਤ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਰੇਂਜ ਮੈਰਿਜ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਉਮਰ ਦੇ ਕਾਰਕ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਫਲ ਵਿਆਹ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਪਤਨੀ ਪਤੀ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰ ਸ਼ਾਹਿਦ ਕਪੂਰ ਅਤੇ ਮਾਡਲ ਮੀਰਾ ਰਾਜਪੂਤ (ਉਮਰ ਦਾ ਅੰਤਰ 15 ਸਾਲ) ਜਾਂ ਅਦਾਕਾਰਾ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਚੋਪੜਾ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕੀ ਗਾਇਕ-ਗੀਤਕਾਰ ਨਿੱਕ ਜੋਨਸ (ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ 10 ਸਾਲ ਵੱਡੀ ਹੈ)। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਪ੍ਰੇਮ ਵਿਆਹ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਦਾ ਅੰਤਰ ਅਕਸਰ ਘੱਟ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਮਾਜ ਦਾ ਇੱਕ ਵਰਗ ਅਜੇ ਵੀ ਹੈ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਵਾਇਤੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਿਗਿਆਨ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ?
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੁਝ ਲੋਕ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਉਮਰ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਦੀ ਵੀ ਆਪਣੀ ਰਾਏ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਆਹ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੇ ਸਮੇਂ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਪਰਿਪੱਕਤਾ
ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਛੇਤੀ ਮਚਿਓਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹਾਰਮੋਨਲ ਬਦਲਾਅ 7 ਤੋਂ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੁੰਡਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ 9 ਤੋਂ 15 ਸਾਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕੁੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਝ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜਲਦੀ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਵਿਆਹ ਲਈ ਸਹੀ ਉਮਰ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਦੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਉਮਰ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ 18 ਸਾਲ ਅਤੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਲਈ 21 ਸਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ 3 ਸਾਲ ਦਾ ਅੰਤਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਢੁਕਵਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਗਿਆਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਰੀਰਕ ਮਚਿਓਰਿਟੀ ਲਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ ਕਿ ਵਿਆਹ ਸਿਰਫ ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉਮਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਬੌਧਿਕ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਿਆਹ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਉਮਰ ਦੇ ਅੰਤਰ ਦੁਆਰਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਪਿਆਰ, ਸਤਿਕਾਰ ਅਤੇ ਸਮਝ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਮਰ ਦਾ ਅੰਤਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਹੈ ਜਾਂ 15, ਸੱਚਮੁੱਚ ਸਫਲ ਰਿਸ਼ਤੇ ਆਪਸੀ ਸਮਝ, ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਾਥ ਨਾਲ ਸਫਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਚਾਣਕਿਆ ਨੀਤੀ ਕੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ?
ਚਾਣਕਿਆ ਨੀਤੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਹੀ ਫੈਸਲੇ ਲੈਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਚਾਣਕਿਆ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲਾਂ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਚਾਣਕਿਆ ਨੀਤੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3 ਤੋਂ 5 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦਾ ਅੰਤਰ ਬਿਹਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਚਾਰੀਆ ਚਾਣਕਿਆ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਅੰਤਰ ਕਾਰਨ, ਪਤੀ-ਪਤਨੀ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮਝ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਸੋਚਣ ਦੇ ਢੰਗ ਕਾਰਨ, ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ ਵੀ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਬੀਤਦਾ ਹੈ।