ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ''ਚ ਨਹੀਂ ਲਗ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਹਨ ਮਾਪੇ, ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਇਹ ਗਲਤੀ

Monday, Sep 30, 2024 - 06:26 PM (IST)

ਜਲੰਧਰ- ਜਦੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮਨ ਪੜ੍ਹਾਈ 'ਚ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ, ਤਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਪੇ ਸ਼ਾਇਦ ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਰੁਝਾਨ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਹੇਠਾਂ ਕੁਝ ਵਜ੍ਹਾ ਹਨ, ਜੋ ਮਾਪਿਆਂ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ:

1. ਲੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮੀਦਾਂ ਰੱਖਣਾ
ਕਈ ਵਾਰ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮੀਦਾਂ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬੱਚਿਆਂ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਨੂੰ ਬੋਝ ਸਮਝਣ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਮੀਦਾਂ ਰੱਖਣਾ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਨਿਰਾਸ਼ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

2. ਨਿਰੰਤਰ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣਾ ਜਾਂ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨਾ
ਜੇਕਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਲੋਚਨਾ ਜਾਂ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੁਝ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਡਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਹੌਸਲਾ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਨੁਕਸ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।

3. ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਾ ਲੈਣਾ
ਕਈ ਵਾਰ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਖੁਦ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਰਪਣ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨਾਲ ਬੈਠਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਜਾਂ ਪੁੱਛਤੱਛ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੜ੍ਹਾਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨਹੀਂ ਹੈ।

4. ਤੁਲਨਾਵਾਂ ਕਰਨਾ
ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਨਾਲ ਕਰਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨੋਬਲ 'ਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮਾਪੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਤੁਹਾਡੇ ਦੋਸਤ ਵਧੀਆ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ," ਇਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਵਿੱਚ ਹਿੰਮਤ ਟੁੱਟਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਘਟਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।

5. ਮੋਬਾਈਲ ਅਤੇ ਗੈਜਟਾਂ 'ਤੇ ਬੇਕਾਬੂ ਪਹੁੰਚ
ਜੇਕਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ, ਟੈਬਲੇਟ ਜਾਂ ਟੀਵੀ 'ਤੇ ਬੇਹਦ ਪਹੁੰਚ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਧਿਆਨ ਹਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਸਮੇਂ ਦੀ ਪਰਬੰਧਨ ਕਲਾ ਸਿਖਾਈ ਜਾਵੇ।

6. ਸਿਰਫ਼ ਸਫਲਤਾ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ
ਕਈ ਮਾਪੇ ਸਿਰਫ਼ ਨੰਬਰਾਂ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੱਚੇ ਸਿਰਫ਼ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਹੀ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਹ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਨਾ ਲੈ ਕੇ ਸਿਰਫ਼ ਫਲਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।

7. ਸਾਥ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਘਾਟ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਆਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਥ ਦੇਣਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਰਿਜ਼ਲਟ ਦੀ ਉਮੀਦ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੱਚੇ ਘਬਰਾਹਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਲਾਉਂਦੇ।

ਇਸ ਲਈ, ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤਰੀਕੇ ਅਤੇ ਵਿਹਾਰ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰ ਸਕਣ।


Tarsem Singh

Content Editor

Related News