ਕੀ ਹੁੰਦੈ ਪੇਜਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ''ਚ ਹੋਏ ਧਮਾਕਿਆਂ ਕਾਰਨ ਦਹਿਲਿਆ ਲੇਬਨਾਨ
Wednesday, Sep 18, 2024 - 12:52 AM (IST)
ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡੈਸਕ- ਲੇਬਨਾਨ ਅਤੇ ਸੀਰੀਆ ਦੇ ਕੁਝ ਇਲਾਕਿਆਂ 'ਚ ਲੜੀਵਾਰ ਧਮਾਕੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਧਮਾਕੇ ਪੇਜਰਾਂ ਦੇ ਫਟਣ ਕਾਰਨ ਹੋਏ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ 8 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਉਥੇ ਹੀ 2700 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲੜੀਵਾਰ ਧਮਾਕਿਆਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ 'ਤੇ ਹਿਜ਼ਬੁੱਲ੍ਹਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਦੋਸ਼ ਲੱਗ ਰਿਾ ਹੈ ਕਿ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਇਹ ਧਮਾਕੇ ਕਰਵਾਏ ਹਨ। ਹੁਣ ਹਰ ਪਾਸੇ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੈ ਕਿ ਆਖਰ ਪੇਜਰ 'ਚ ਧਮਾਕੇ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੇਜਰ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ? ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ? ਕੀ ਪੇਜਰ ਨੂੰ ਹੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ, ਇੱਕ ਪੇਜਰ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ।
ਪੇਜਰ ਕੀ ਹੈ?
ਪੇਜਰ ਇੱਕ ਡਿਵਾਈਸ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਡਾਕਟਰਾਂ, ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰਾਂ ਦੁਆਰਾ। ਪੇਜਰ ਦਾ ਕੰਮ ਰੇਡੀਓ ਸਿਗਨਲ ਰਾਹੀਂ ਟੈਕਸਟ ਮੈਸੇਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸੀ ਜਦੋਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨ ਇੰਨੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਅੱਜ ਵੀ, ਪੇਜਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੁਝ ਖਾਸ ਉਦਯੋਗਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਿਹਤ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸੰਚਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਅਤੇ ਸਿੱਧਾ ਸਾਧਨ ਹਨ।
ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪੇਜਰ
ਪੇਜਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਰੇਡੀਓ ਫ੍ਰੀਕੁਐਂਸੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੇਜਰ ਨੈੱਟਵਰਕ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪੇਜਰ ਡਿਵਾਈਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਲਈ ਕਿਸੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਜਾਂ ਕਾਲਿੰਗ ਸਹੂਲਤ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਪੇਜਰ ਦੂਰ-ਦੁਰਾਡੇ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪੇਜਰਾਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ:
1. ਵਨ-ਵੇ ਪੇਜਰ- ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਮੈਸੇਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੀ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
2. ਟੂ-ਵੇ ਪੇਜਰ- ਇਸ 'ਚ ਮੈਸੇਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਵੀ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
3. ਵੌਇਸ ਪੇਜਰ- ਇਸ ਵਿੱਚ ਵੌਇਸ ਮੈਸੇਜ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਪੇਜਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਸੀ
ਹੁਣ ਸਵਾਲ ਇਹ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਪੇਜਰ ਨੂੰ ਹੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਪੇਜਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਇੰਟਰਨੈਟ-ਆਧਾਰਿਤ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਸੀਮਤ ਹਨ। ਪੇਜਰ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਐਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦਾ ਡਾਟਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਇੰਟਰਸੈਪਟਰ ਦੁਆਰਾ ਕੈਪਚਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੇਜਰ ਉਪਭੋਗਤਾ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟੇ ਟੈਕਸਟ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਦੇ ਹਨ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਸਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਮੈਡੀਕਲ ਰਿਕਾਰਡ ਜਾਂ ਗੁਪਤ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਵਰਗੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪੇਜਰਾਂ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਹੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜੇ ਕੋਈ ਰੇਡੀਓ ਸਿਗਨਲ ਨੂੰ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। 2016 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਹੈਲਥਕੇਅਰ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਪੇਜਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੀਕ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇੱਕ ਪੇਜਰ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਿਕਲਪ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।
ਕਿੰਨਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ ਪੇਜਰ
ਇੱਕ ਪੇਜਰ ਘੱਟ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਜਾਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਭੇਜਣ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੀ ਏਨਕ੍ਰਿਪਸ਼ਨ ਦੀ ਘਾਟ ਇਸਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਪੇਜਰਾਂ ਨੂੰ ਮੋਬਾਈਲ ਫੋਨਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨੈੱਟਵਰਕ-ਆਧਾਰਿਤ ਸੰਚਾਰ ਚੈਨਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣਾ ਆਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੇਜਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੋਬਾਈਲ ਨੈਟਵਰਕ ਦੇ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਉਪਯੋਗਤਾ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ।