ਅੱਜ ਦੇ ਦਿਨ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼: ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਲਈ ਵਰਦਾਨ ਹੈ 'ਯੋਗ'

ਜਲੰਧਰ - ਆਲਮੀ ਯੋਗ ਦਿਹਾੜਾ ਹਰ ਸਾਲ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਲ 21 ਜੂਨ, 2015 ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।  PM ਮੋਦੀ ਨੇ 27 ਸਤੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਸੰਯੂਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੀ ਬੈਠਕ 'ਚ ਸਾਲ ਦੇ ਕਿਸੇ ਇਕ ਦਿਨ ਨੂੰ ਯੋਗ ਦੇ ਨਾਮ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਭਾ ਨੇ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਅਜਿਹਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਕਰਕੇ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਾਰਧ 'ਚ 21 ਜੂਨ ਸਾਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੰਬਾ ਦਿਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਚ ਇਸਦੀ ਵੱਖਰੀ ਮਹੱਤਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਸਰੀਰ ਲਈ ਫ਼ਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੈ ਯੋਗ
98 ਫ਼ੀਸਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਯੋਗ ਚੰਗੀ ਸਿਹਤ ਦਾ ਰਾਜ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਤਨ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਮਹੱਤਤਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਯੋਗ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਭਾਰਤ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਯੋਗ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਕਾਰਨ ਯੋਗ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸਾਲ 21 ਜੂਨ ਨੂੰ ‘ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਗ ਦਿਵਸ’ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਰਸ਼ਾਸਨ, ਕਾਕਾਸਨ, ਹਲਾਸਾਨ, ਗਰੁਡਾਸਨ ਅਤੇ ਵਸ਼ਿਸ਼ਟਾਸਨ ਵਰਗੇ ਕਈ ਔਖੇ ਆਸਣ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਤਾਰ ਕਰਨ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਫ਼ਾਇਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਯੋਗ ਮਨ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਹੜਾ ਵਿਅਕਤੀ ਯੋਗ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਹ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਯੋਗ ਕਰਨ ਨਾਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨ ਖੁਸ਼ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। 

ਗਿੰਨੀਜ਼ ਬੁੱਕ ਰਿਕਾਰਡ : 
21 ਜੂਨ 2018 ਨੂੰ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਕੋਟਾ 'ਚ ਲਗਭਗ ਡੇਢ ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯੋਗ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਗਿਨੀਜ਼-ਬੁੱਕ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਰਿਕਾਰਡ ਮੈਸੂਰ ਦੇ ਨਾਂ ਸੀ। ਜਿੱਥੇ ਸਾਲ 2017 'ਚ 55,524 ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਯੋਗ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਕਾਇਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2012 ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਭਾਰਤ 'ਚ 5 ਲੱਖ ਯੋਗ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਭਾਰਤ 'ਚ ਮਹਿਜ਼ ਦੋ ਲੱਖ ਹੀ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਹਨ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ 'ਚ 200 ਮਿਲੀਅਨ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਾਰਤੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਚੀਨ 'ਚ 3000 ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜਾਣੋ ਭਾਰਤ 'ਚ ਕਿਹੜੇ ਹਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਯੋਗ ਗੁਰੂ 

ਬੀ.ਕੇ.ਐੱਸ ਲਿੰਗਰ
ਤਿਰੁਮਾਲਾਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮਅਚਾਰਿਆ ਨੂੰ ਅਜੋਕੇ ਯੋਗ ਦਾ ਪਿਤਾਮਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ 'ਚ "ਵਿਨਯਾਸਾ" ਅਤੇ "ਹਠ ਯੋਗ" ਬਾਰੇ ਓਹਨਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ। ਬੀ.ਕੇ.ਐੱਸ ਲਿੰਗਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਤਿਰੁਮਾਲਾਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮਅਚਾਰਿਆ ਦੇ ਚੇਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ 'ਚ ਯੋਗ ਸਾਧਨਾ ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਲਿੰਗਰ ਨੂੰ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨੇ ਘੇਰ ਲਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਨ। ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਯੋਗ ਸਾਧਨਾ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰ ਲਿਆ। ਉਹਨਾਂ ਪਤੰਜਲੀ ਯੋਗ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ। ਪਚੱਨਵੇਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ ਉਹ ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖ ਗਏ ਪਰ ਉਸ ਉਮਰ 'ਚ ਵੀ ਉਹ ਸੀਰਸ ਆਸਣ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੇ ਸਨ।

ਬਿਕਰਮ ਗੁਰੂ
ਬਿਕਰਮ ਗੁਰੂ ਦਾ ਜਨਮ 1944 'ਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਿਕਰਮ ਯੋਗ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ "ਹੌਟ ਯੋਗ" ਬਾਰੇ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਵਿਧੀ 'ਚ 40 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤਾਪਮਾਨ 'ਚ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਕੇ US 'ਚ ਕਾਫੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੇ ਪੱਛਮ 'ਚ ਲੋਕਪ੍ਰਿਅਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਸਾਲ 2017 ਵਿੱਚ ਬਿਕਰਮ ਗੁਰੂ 'ਤੇ ਜਿਣਸੀ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਤਕਰੇ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਏ ਗਏ। ਅਦਾਲਤੀ ਕੇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੂੰ ਸੱਤ ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਉਹ ਭਾਰਤ ਭੱਜ ਆਏ।

ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ
ਯੋਗ ਗੁਰੂ ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਦੇ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ 'ਚ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਇਕ ਵਾਰ ਤੋਂ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ 'ਚ ਆ ਗਿਆ। ਆਮ ਪਰਿਵਾਰਾਂ 'ਚ ਸਵੇਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਯੋਗ ਅਭਿਆਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਣ‌ ਲੱਗੀ। ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇਸ਼-ਵਿਦੇਸ਼ ਚ ਕਰੋੜਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਯੋਗ ਸਿਖਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਹੈ ਕਿ ਪੂਰਾ ਦੇਸ਼ ਸਿਹਤਮੰਦ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਯੋਗ ਸਿਖਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਜੈਸਲਮੇਰ 'ਚ ਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਯੋਗ ਸਿਖਾਉਣ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਯੋਗ ਸਾਧਨਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਪਾਏ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਲਈ ਬਾਬਾ ਰਾਮਦੇਵ ਨੂੰ ਅਪ੍ਰੈਲ 2010 'ਚ ਪੂਨੇ ਦੀ ਡੀ.ਵਾਈ. ਪਾਟਿਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੁਆਰਾ ਆਨਰੇਰੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਨਾਲ ਨਵਾਜ਼ਿਆ ਗਿਆ।