ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਮੰਦਰ ਕਿਉਂ ਬਣਵਾਇਆ? ਜਾਣੋ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕਥਾ

5/17/2021 7:45:06 PM

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿਚ ਹਿਮਾਲੀਆ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਬਾਰ੍ਹਾਂ ਜੋਤੀਰਲਿੰਗਾ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਪਵਿੱਤਰ ਅਸਥਾਨ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ ਦੇ ਲਗਭਗ 6 ਮਹੀਨੇ ਬਰਫ ਨਾਲ ਢੱਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਅਸਥਾਨ ਨੂੰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਹਰ ਸਮੇਂ ਤਿਕੋਣ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਿਰਾਜਮਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਵੈਸੇ ਤਾਂ ਇਸ ਧਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਮਿਥਿਹਾਸਕ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਅੱਜ ਤੁਸੀਂ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਸ ਧਾਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਇਕ ਕਥਾ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹੋ। ਇਸ ਕਥਾ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇਥੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦਿੱਤੇ ਸਨ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਇਥੇ ਇਸ ਧਾਮ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਮੰਦਰ ਕਿਉਂ ਬਣਾਇਆ?

ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਦਰਸਾਈਆਂ ਕਥਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਂਡਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਨੇ ਹਸਤੀਨਾਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਵਜੋਂ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤਕ ਰਾਜ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪੰਜ ਪਾਂਡਵ ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਕੋਲ ਬੈਠੇ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਯੁੱਧ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਸਮੀਖਿਆ ਵਿਚ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, ਹੇ ਨਾਰਾਇਣ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਉੱਤੇ ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਹੱਤਿਆ ਦਾ ਕਲੰਕ ਹੈ।

ਇਸ ਕਲੰਕ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ? ਤਦ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਨੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਯੁੱਧ ਵਿਚ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਕਰਕੇ ਪਾਪ ਦੇ ਭਾਗੀ ਬਣ ਗਏ ਹੋ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਪਾਂ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਸਿਰਫ਼ ਮਹਾਂਦੇਵ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਵਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮਹਾਦੇਵ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿਚ ਜਾਓ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼੍ਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਕਾ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ।

ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਇਹ ਸੋਚਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹ ਰਾਜ  ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਸ਼ਰਨ ਵਿਚ ਕਦੋਂ ਜਾਣਗੇ? ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਇਕ ਦਿਨ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗ ਗਿਆ ਕਿ ਵਾਸੂਦੇਵ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਰੀਰ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਮਹਾਨ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨ ਤੇ ਪਰਤ ਗਏ ਹਨ। ਇਹ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਜੀਉਣਾ ਢੁਕਵਾਂ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ। ਗੁਰੂ, ਪਿਤਾਮ੍ਹਾਹ ਅਤੇ ਕਾਕਾ ਵਿਧੁਰ ਵੀ ਸਾਥ ਛੱਡ ਗਏ ਸਨ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਹਾਇਕ ਸੀ, ਹੁਣ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਰਾਜ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਸ਼ਿਤ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਸਮੇਤ ਹਸਤੀਨਾਪੁਰ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਨਿਕਲ ਗਏ।

ਹਸਤੀਨਾਪੁਰ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੰਜ ਭਰਾ ਅਤੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਸ਼ੀ ਪਹੁੰਚੇ, ਪਰ ਭੋਲੇਨਾਥ ਉਥੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਈ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਜਿਥੇ ਵੀ ਇਹ ਲੋਕ ਜਾਂਦੇ, ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਉੱਥੋਂ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ। ਇਸ ਤਰਤੀਬ ਵਿਚ, ਪੰਜ ਪਾਂਡਵ ਅਤੇ ਦ੍ਰੋਪਦੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਹਿਮਾਲਿਆ ਵਿਚ ਆਏ।

ਇੱਥੇ ਵੀ ਜਦੋਂ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਲੁਕ ਗਏ ਪਰ ਇੱਥੇ ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਵੇਖਿਆ ਸੀ। ਤਦ ਯੁਧਿਸ਼ਤੀਰਾ ਨੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਛੁਪਾ ਲਵੋ, ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੇਖੇ ਬਗੈਰ ਇਥੋਂ ਨਹੀਂ ਰਵਾਨਾ ਹੋਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਲੁਕ ਗਏ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਪਾਪ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਯੁਧਿਸ਼ਠਿਰ ਦੇ ਅਜਿਹਾ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੰਜ ਪਾਂਡਵ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲੱਗੇ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਬਲਦ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਭੜਕਿਆ। ਇਹ ਵੇਖਦਿਆਂ ਭੀਮ ਨੇ ਉਸ ਨਾਲ ਲੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਬਲਦ ਨੇ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਚੱਟਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਛੁਪਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭੀਮ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਪੂਛ ਨੂੰ ਖਿੱਚਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਬਲਦ ਦਾ ਧੜ ਆਪਣੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਦੂਰ ਵਖ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਬਲਦ ਦਾ ਧੜ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵਿਚ ਬਦਲ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵਿੱਚੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਏ। ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦੇ ਪਾਪ ਮੁਆਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੇ।

ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਵਿਚ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਬਲਦ ਦੇ ਕੁਲਹੇ ਵਜੋਂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵੇਖਦਿਆਂ ਹੀ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਦਾ ਰਸਤਾ ਦੱਸਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਏ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਂਡਵਾਂ ਨੇ ਉਸ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਹੀ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦਾ ਸਵਰਗ ਦਾ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾਇਆ, ਇਸ ਲਈ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਕੇਦਾਰ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਕੇਦਾਰ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਲੈ ਕੇ ਨਿਕਲੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਜੀਵ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜੀਵਨ ਨਹੀਂ ਲੈਣਾ ਪੈਂਦਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Vastu Tips : ਘਰ ਵਿਚ ਰੱਖੀਆਂ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਦਾ ਕਾਰਨ

ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਕੁਮੈਂਟ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ।


Harinder Kaur

Content Editor Harinder Kaur