ਪਿੱਤਰ ਪੱਖ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ ਕਿਵੇਂ ਕਰੀਏ ਪਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਵਿਦਾਈ, ਜਾਣੋ ਸ਼ਰਾਧ, ਤਰਪਣ ਤੇ ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਵਿਧੀ

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ ਪਿੱਤਰ ਪੱਖ ਦੇ ਆਖਰੀ ਦਿਨ, ਸਰਵਪਿਤ੍ਰੀ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੌਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਪੰਦਰਵਾੜੇ ਤੱਕ ਤਰਪਣ ਅਤੇ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਦਿਨ ਸਾਰੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਸਮੂਹਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਲ ਪ੍ਰਵਾਹ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਪਿੱਤਰ ਵਿਸਰਜਨੀ ਮੱਸਿਆ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਰਾਧ ਅਤੇ ਤਰਪਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਣਜਾਣ ਹੈ।
ਸਵੇਰ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ
ਸਰਵਪਿਤ੍ਰੀ ਮੱਸਿਆ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਗੰਗਾ ਜਲ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸਾਫ਼ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੋ। ਫਿਰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਣ ਲਓ: "ਅੱਜ ਸਰਵਪਿਤ੍ਰੀ ਮੱਸਿਆ 'ਤੇ ਮੈਂ ਤਰਪਣ ਅਤੇ ਵਿਸਰਜਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ"। ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਿੰਡ ਦਾਨ ਅਤੇ ਤਰਪਣ ਵਿਧੀ
ਇਸ ਦਿਨ, ਤਿਲ, ਪਾਣੀ, ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਚੌਲ ਤਰਪਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੁਸ਼ ਆਸਨ 'ਤੇ ਬੈਠੋ ਅਤੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਅਤੇ ਗੋਤਰ ਦਾ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਜਾਪ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਚੌਲਾਂ, ਤਿਲਾਂ ਅਤੇ ਘਿਓ ਤੋਂ ਬਣਿਆ 'ਪਿੰਡ' (ਗੋਲਾ) ਅਰਪਿਤ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਕੇ ਵਿਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਦਾਨ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ
ਪਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਦਾਈ ਦੇਣ ਦੀ ਇਹ ਵਿਧੀ ਉਦੋਂ ਪੂਰਨ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਭੋਜਨ 'ਚ ਖੀਰ, ਪੂਰੀ, ਸਬਜ਼ੀ ਅਤੇ ਮੌਸਮੀ ਫਲ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਰਪਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਦਕਸ਼ਿਣਾ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਗਾਵਾਂ, ਕੁੱਤਿਆਂ, ਕਾਂ ਅਤੇ ਲੋੜਵੰਦਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਰੰਪਰਾ ਹੈ।
ਪਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਵਿਦਾਈ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਸਮ
ਪੂਜਾ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਘਿਓ ਦਾ ਦੀਵਾ ਜਗਾਓ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੋ, "ਹੇ ਪਿੱਤਰਦੇਵ, ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਤੁਸੀਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੇ ਲੋਕ 'ਚ ਪਧਾਰੋ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿਓ।" ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਤਿਲ ਭੇਟ ਕਰੋ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਵਿਸਰਜਨ ਕਰੋ। ਇਹ ਪਲ ਪੂਰਵਜਾਂ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਵਿਦਾਈ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦਿਨ ਦੇ ਨਿਯਮ
ਮਾਸ, ਸ਼ਰਾਬ ਅਤੇ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਭੋਜਨ ਤੋਂ ਬਚੋ।
ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਾਤਵਿਕ (ਸ਼ੁੱਧ) ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖੋ।
ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪੁੰਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਵ ਪਿੱਤਰ ਮੱਸਿਆ 'ਤੇ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਸਾਲ ਲਈ ਪਿੱਤਰਾਂ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਚੁਕਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ-ਸਾਂਤੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮੂਹਿਕ ਵਿਦਾਈ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਨੋਟ : ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ। ਜਗ ਬਾਣੀ ਇਸਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ।