RBI ਨੇ ਇਕ ਸਾਲ ’ਚ ਹੀ ਖਰੀਦ ਲਿਆ 57.5 ਟਨ ਸੋਨਾ, ਜਾਣੋ ਕੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਰਾਦੇ

ਬਿਜ਼ਨੈੱਸ ਡੈਸਕ - ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ’ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 57.5 ਟਨ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕੁੱਲ ਸੋਨਾ ਭੰਡਾਰ 879.6 ਟਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਖਰੀਦ ਨੂੰ ਪਿਛਲੇ ਸੱਤ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰੀਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। RBI ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਅਤੇ ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨਤਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।

ਕਿਉਂ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦਦਾਰੀ?
ਵਿਸ਼ਵ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ’ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧ ਰਹੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ, ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੀ ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਭੂ-ਸਿਆਸੀ ਤਣਾਅ ਵਿਚਾਲੇ, ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਬਦਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਵੀ ਇਸੇ ਰਾਹ 'ਤੇ ਹੈ। ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ 'ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਪਨਾਹਗਾਹ' ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ  RBI ਇਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭੰਡਾਰਾਂ ’ਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੇਣ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਬੀਤੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ
ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, RBI ਨੇ 2021-22 ’ਚ ਰਿਕਾਰਡ 66 ਟਨ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2022-23 ’ਚ 35 ਟਨ ਅਤੇ 2023-24 ’ਚ 27 ਟਨ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦਿਆ ਗਿਆ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਲ ’ਚ ਹੁਣ ਤੱਕ 57.5 ਟਨ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ RBI ਫਿਰ ਤੋਂ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿਰਭਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੰਬਰ 2024 ’ਚ ਡੋਨਾਲਡ ਟਰੰਪ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਦੁਬਾਰਾ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡਾਲਰ ਦੀ ਕੀਮਤ ’ਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਅਤੇ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਆਰਥਿਕ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾਵਾਂ ਨੇ ਸੋਨੇ ਵੱਲ ਰੁਝਾਨ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ’ਚ, ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਇਸ ਰਣਨੀਤੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਸਥਿਰਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ’ਚ ਮਦਦਗਾਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਕਿੱਥੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਐ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੋਨਾ?
ਭਾਰਤ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸੋਨੇ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਅਜੇ ਵੀ ਇੰਗਲੈਂਡ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬੈਂਕਾਂ ’ਚ ਰੱਖੇ ਗਏ ਹਨ। 2024 ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਿਮਾਹੀ ’ਚ, ਭਾਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚੋਂ ਇਕ ਸੀ ਜੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੋਨਾ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਸੋਨੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਉੱਚ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਨ।

ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਦੀ ਯੋਜਨਾ
ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਇਹ ਨੀਤੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਰੁਪਏ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਰ ਇਸ ਨੂੰ ਇਕ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਵਿੱਤੀ ਝਟਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।