ਪੈਰਿਸ ਓਲੰਪਿਕ: ਸੋਨੇ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਟੁੱਟਿਆ, ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਕੁਸ਼ਤੀ 'ਚ ਅਯੋਗ ਘੋਸ਼ਿਤ

ਸਪੋਰਟਸ ਡੈਸਕ- ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਪਹਿਲਵਾਨ ਵਿਨੇਸ਼ ਫੋਗਾਟ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਕੁਸ਼ਤੀ 50 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਰਗ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਓਲੰਪਿਕ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਨੇਸ਼ ਦਾ ਭਾਰ 50 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਂ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਵਿਨੇਸ਼ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਸ ਈਵੈਂਟ 'ਚ ਗੋਲਡ ਮੈਡਲ ਮੈਚ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਪਹਿਲਵਾਨ ਬਣ ਕੇ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਪਹਿਲੀਆਂ ਟੋਕੀਓ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਸੋਨ ਤਮਗਾ ਜੇਤੂ ਅਤੇ 4 ਵਾਰ ਦੀ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਸੁਸਾਕੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ 82 ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਸੀ ਪਰ ਵਿਨੇਸ਼ ਨੇ ਆਖਰੀ ਕੁਝ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਚ ਦਾ ਰੁਖ ਮੋੜ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ 3-2 ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਜਿੱਤ ਦਰਜ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੁਆਰਟਰ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਸਾਬਕਾ ਯੂਰਪੀਅਨ ਚੈਂਪੀਅਨ ਅਤੇ 2018 ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਦੀ ਕਾਂਸੀ ਤਮਗਾ ਜੇਤੂ ਲਿਵਾਚ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ 7-5 ਨਾਲ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤੀ ਕੋਚ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਵੱਧ ਪਾਇਆ ਗਿਆ। ਨਿਯਮ ਇਸ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਕੁਸ਼ਤੀ ਦੇ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਸਕੋਰਿੰਗ
ਇੱਕ ਆਮ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਕੁਸ਼ਤੀ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੂੰ ਗ੍ਰੀਕੋ-ਰੋਮਨ ਵਾਂਗ ਹੀ ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਮਿੰਟਾਂ 'ਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,  ਹਰ ਗੇੜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 30-ਸਕਿੰਟ ਦਾ ਬ੍ਰੇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰਤ ਅੰਡਰ-15, ਕੈਡਿਟਾਂ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਲਈ ਰਾਊਂਡ ਦੋ-ਦੋ ਮਿੰਟ ਤੱਕ ਘਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦੋ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇੱਕ ਨੌ-ਮੀਟਰ ਵਿਆਸ ਵਾਲੀ ਮੈਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਟ ਲਗਾਉਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਹਿਲਵਾਨ ਨੂੰ 'ਫਾਊਲ' ਕਰਕੇ ਤੁਰੰਤ ਜਿੱਤ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਧੁਨਿਕ ਕੁਸ਼ਤੀ ਵਿੱਚ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਓਲੰਪਿਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪਾਂ ਵਰਗੇ ਵੱਡੇ ਮੁਕਾਬਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਚ ਜਿੱਤਣ ਦੇ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਤਰੀਕੇ ਹਨ।
ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਹੈ, ਅੰਕਾਂ ਨਾਲ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਵਾਨ ਹੋਲਡ, ਥ੍ਰੋਅ, ਟੇਕਡਾਉਨ, ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸੈਕਿੰਡ ਲਈ ਮੈਟ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਿੱਠ ਨੂੰ ਲਗਾ ਕੇ ਰਿਵਰਸਲ ਕਰਕੇ ਅੰਕ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਕੋਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੂਵਸ ਆਪਣੀ ਕਠਿਨਾਈ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪੁਆਇੰਟ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਕ ਸਿੰਗਲ ਮੂਵਜ਼ 1 ਤੋਂ 5 ਪੁਆਇੰਟ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਿਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਚ ਸਕੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਚਾਲਾਂ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਰਸਿੰਗ ਥ੍ਰੋਅ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਖਿਡਾਰੀ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ ਨਾਲ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਕਰਨ ਤਾਂ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਅੰਕ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਪਕੜ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਬਚਾਅ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਭੱਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦੇ ਕੇ ਵੀ ਫੈਸਲੇ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਮੈਚ ਦੌਰਾਨ ਤਿੰਨ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਅਪਰਾਧੀ ਪਹਿਲਵਾਨ ਨੂੰ ਮੈਚ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੇ ਮਿੰਟ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਕੁੱਲ ਸਕੋਰ ਵਿੱਚ ਜੋ ਪਹਿਲਵਾਨ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ ਜਿੱਤਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦਾ ਜੇਤੂ ਐਲਾਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਦੋਵੇਂ ਪਹਿਲਵਾਨਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਅੰਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਮੈਚ ਟਾਈ-ਬ੍ਰੇਕ ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਫ੍ਰੀਸਟਾਈਲ ਪਹਿਲਵਾਨ ਮੈਚ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀ 'ਤੇ 10 ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਬੜ੍ਹਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੈਚ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਅੰਕ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲਵਾਨ ਨੂੰ ਤਕਨੀਕੀ ਉੱਤਮਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਜੇਤੂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।