Fact Check: EC ਨੇ ''ਆਪ'' ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਖਾਨ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਅਧੂਰਾ ਹੈ
Thursday, Feb 06, 2025 - 03:15 AM (IST)
Fact Check By AAJTAK
ਦਿੱਲੀ 'ਚ ਵੋਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਕੁਝ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਓਖਲਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਖਾਨ ਨੂੰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ- "ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਖਾਨ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਣੋ ਉਸਦਾ ਬਿਆਨ।" ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੇ ਹਨ- "ਮੈਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ।"
ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ 'ਚ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਪੁਲਸ ਨਾਲ ਝੜਪ ਕਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ 'ਤੇ ਵੱਡੇ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ "ARRESTED" ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ- "ਆਦਰਸ਼ ਜ਼ਾਬਤਾ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਖਾਨ ਓਖਲਾ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਲਈ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਮਾਨਤ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੀ ਵੋਟ ਖਰਾਬ ਨਾ ਕਰੋ।"
ਇਕ ਐਕਸ ਯੂਜ਼ਰ ਨੇ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ, ''AAP ਉਮੀਦਵਾਰ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਨੂੰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਸ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਫਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਿਫਾਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾ ਕੇ ਕਾਮਯਾਬ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਹ ਸਾਡੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸੱਚੇ ਨੇਤਾ ਹਨ!"
ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਿਫਾਉਰ ਰਹਿਮਾਨ ਓਖਲਾ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਏਆਈਐੱਮਆਈਐੱਮ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਹਨ।
ਪੋਸਟ ਦਾ ਆਰਕਾਈਵਜ਼ਡ ਵਰਜ਼ਨ ਇੱਥੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਆਜ ਤਕ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਨੇ ਪਾਇਆ ਕਿ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਖਾਨ ਖਿਲਾਫ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਐੱਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਤੱਥ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਖਬਰ ਲਿਖੇ ਜਾਣ ਤੱਕ ਉਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਕੀ ਹੈ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਕਹਾਣੀ?
ਸਾਨੂੰ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ 'ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਲੰਬਾ ਵਰਜ਼ਨ ਮਿਲਿਆ। ਇੱਥੇ 5 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ 'ਚ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਬਰ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ ਓਖਲਾ 'ਚ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਲੋਕ ਪੈਸੇ ਵੰਡ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਪੁਲਸ ਨੇ ਕੋਈ ਕਾਰਵਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਇਹ ਵੀ ਦੋਸ਼ ਲਗਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਪੁਲਸ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, "ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੈਰਾਨ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਲਾਕਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਹੈ। ਹੁਣ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਅਮਨ-ਕਾਨੂੰਨ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਕੇ ਵੋਟਿੰਗ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਖੁਦ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਬਹਾਨੇ ਮੈਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੈਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਅਯੋਗ ਠਹਿਰਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਹੋਵੇਗਾ, ਤੁਸੀਂ ਗੁੰਮਰਾਹ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ।''
ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਦੇ ਬਿਆਨ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਵਾਕ "ਮੈਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ" ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਢੰਗ ਨਾਲ ਕੱਟਿਆ ਅਤੇ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਰੀ ਗੱਲ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਪੁਲਸ ਨਾਲ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਦੀ ਝੜਪ ਦਾ ਵੀਡੀਓ 5 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਿਊਜ਼ ਆਊਟਲੈਟਸ ਨੇ ਸ਼ੇਅਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਅਤੇ ਪੁਲਸ ਵਿਚਾਲੇ ਝੜਪ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਇਹ ਸਵਾਲ ਵੀ ਉਠਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਦੀ ਟੀਮ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਪੁਲਸ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪੁਲਸ ਨਾਲ ਝੜਪਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਾਮੀਆ ਨਗਰ ਪੁਲਸ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਚ ਹੋਈ FIR
ਦਿ ਹਿੰਦੂ ਦੀ 5 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਖਾਨ ਖਿਲਾਫ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਜਾਮੀਆ ਨਗਰ ਪੁਲਸ ਸਟੇਸ਼ਨ 'ਚ ਆਦਰਸ਼ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦੇ ਦੋਸ਼ 'ਚ ਐੱਫ. ਆਈ. ਆਰ. ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ 4 ਫਰਵਰੀ ਦੀ ਦੇਰ ਰਾਤ ਬਾਟਲਾ ਹਾਊਸ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਟਿੱਕਰ ਅਤੇ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਸਮੱਗਰੀ ਵੰਡਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਕਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਯੂਜ਼ਰਸ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਸ ਨੂੰ ਟੈਗ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਆਦਰਸ਼ ਚੋਣ ਜ਼ਾਬਤੇ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਵੀਡੀਓ 'ਚ ਚੋਣ ਪੋਸਟਰ ਸੜਕ 'ਤੇ ਖਿੱਲਰੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਕ 'ਚ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡੀਸੀਪੀ ਸਾਊਥ ਈਸਟ ਦਿੱਲੀ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਕਈ ਵੀਡੀਓ 'ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਐੱਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਨੂੰ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਸੱਚਮੁੱਚ ਹੀ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਹਰ ਪਾਸੇ ਖ਼ਬਰਾਂ ਛਪ ਜਾਣੀਆਂ ਸਨ ਪਰ ਸਾਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ।
ਸਾਫ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਕ ਅਧੂਰੀ ਵੀਡੀਓ ਸ਼ੇਅਰ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਅਮਾਨਤੁੱਲਾ ਨੂੰ ਅਯੋਗ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੋਕਾਂ 'ਚ ਭੰਬਲਭੂਸਾ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
(Disclaimer: ਇਹ ਫੈਕਟ ਚੈੱਕ ਮੂਲ ਤੌਰ 'ਤੇ AAJTAK ਵੱਲੋਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ Shakti Collective ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ‘ਜਗ ਬਾਣੀ’ ਨੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ)
