ਦੇਸ਼ ''ਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੀ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ, 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ''ਚ ਹੋਇਆ 7 ਹਜ਼ਾਰ ਕਰੋੜ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਭਾਰਤ ਸਮੇਤ ਦੱਖਣੀ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਲਈ ਨਵੇਂ ਟਿਕਾਣੇ ਬਣ ਗਏ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦਾ ਖਾਸ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਹੈ। ਇੰਡੀਅਨ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਕੋਆਰਡੀਨੇਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ (ਆਈਸੀ) ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਾਲ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਈਬਰ ਕ੍ਰਾਈਮ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ 7,40,000 ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ 7,40,000 ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 7061.51 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਡਿਜੀਟਲ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀ, ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਡਿਜੀਟਲ ਗੇਮਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੀਆਂ 45% ਘਟਨਾਵਾਂ ਥਾਈਲੈਂਡ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਅਤੇ ਲਾਓਸ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੰਗਠਿਤ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਠਹਿਰਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :     ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਦੇ ਹਮਸ਼ਕਲ ਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਅਦਾਕਾਰ ਫਿਰੋਜ਼ ਖ਼ਾਨ ਦਾ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਦਿਹਾਂਤ

ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ I4C ਦੇ ਸੀਈਓ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੋਟੀਆਂ-ਮੋਟੀਆਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਾਈਬਰ ਠੱਗ ਝਾਰਖੰਡ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਬਿਹਾਰ, ਹਰਿਆਣਾ, ਪੂਰਬੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਹਨ, ਪਰ ਦੱਖਣੀ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ , ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸੰਗਠਿਤ ਗੈਂਗ ਵੱਡੀਆਂ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀਆਂ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਠੱਗਾਂ ਨੇ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਕੰਪਲੈਕਸ ਬਣਾਏ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ

ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਇੰਨਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਪੋਰਟਲ 'ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ 7,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ (ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੁਰੱਖਿਆ) ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਹੇਠ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਬੰਧਤ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :      ਵੈਸ਼ਨੋ ਦੇਵੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ ਆਸਾਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੂਟਾਂ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈਆਂ 100 ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ AC ਬੱਸਾਂ

I4C ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਹਨਾਂ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵੈਬ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨਾਂ ਮੈਂਡਰਿਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਖਦਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅਪਰਾਧਾਂ 'ਚ ਚੀਨ ਦਾ ਵੀ ਹੱਥ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕ ਅਜਿਹੇ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧਾਂ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਸਿਰਫ਼ 812 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੀ ਬਚ ਸਕੇ 

ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ 7061.51 ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਦੀ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ 812.72 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੀ ਬੈਂਕਿੰਗ ਚੈਨਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਬਚਾਏ ਜਾ ਸਕੇ ਸਨ। ਆਈਸੀ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਧੋਖਾਧੜੀ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੈਸਾ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਧੋਖਾਧੜੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਬੈਂਕਿੰਗ ਚੈਨਲ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰਕਮ ਬਚ ਪਾਉਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :      200 ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਕਰਨ ਦੇ ਜਸ਼ਨ 'ਚ ਤੇਜਸਵੀ-ਮੁਕੇਸ਼ ਸਾਹਨੀ ਨੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ 'ਚ ਕੱਟਿਆ ਕੇਕ, ਦਿੱਤਾ ਇਹ ਬਿਆਨ

3.25 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਫ੍ਰੀਜ਼ 

ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਧੋਖਾਧੜੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ 3.25 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਨੂੰ ਫ੍ਰੀਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 3,000 ਤੋਂ ਵੱਧ URL ਅਤੇ 595 ਐਪਸ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਜੁਲਾਈ ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 80,848 IMEI ਨੰਬਰਾਂ ਵਾਲੇ 5.3 ਲੱਖ ਸਿਮ ਕਾਰਡ ਅਤੇ ਮੋਬਾਈਲ ਵੀ ਬੰਦ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ 'ਚ 3401 ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਕਾਊਂਟ, ਵਟਸਐਪ ਗਰੁੱਪ ਅਤੇ ਵੈੱਬਸਾਈਟਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਕੰਬੋਡੀਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ

ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਸਾਈਬਰ ਧੋਖਾਧੜੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ 150 ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਕੰਬੋਡੀਆ ਦੇ ਸਿਹਾਨੋਕ 'ਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 60 ਨੂੰ ਕੰਬੋਡੀਆ ਪੁਲਸ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ 360 ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਏਜੰਸੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਧੋਖੇਬਾਜ਼ਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਿਆ ਪੈਸਾ ਫੜਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਫਲਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ :     Microsoft ਦੇ CEO ਸੱਤਿਆ ਨਡੇਲਾ ਅਤੇ LinkedIn 'ਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਲਗਾਇਆ ਭਾਰੀ ਜੁਰਮਾਨਾ

ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਕੁਮੈਂਟ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਦਿਓ ਆਪਣੀ ਰਾਏ।

ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ 

For Android:-  https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en 

For IOS:-  https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8