Heart fail ਹੋਣ ਦੇ ਕੀ ਹਨ ਕਾਰਨ! ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਰ ਲਓ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ
Friday, May 30, 2025 - 06:32 PM (IST)
ਹੈਲਥ ਟਿਪਸ- ਹਾਰਟ ਫੇਲਿਊਰ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦਾ ਫੇਲ ਹੋਣਾ ਇਕ ਗੰਭੀਰ ਸਿਹਤ ਦੀ ਹਾਲਤ ਹੈ ਜਿਸ ’ਚ ਦਿਲ ਆਪਣੀ ਨਾਰਮਲ ਸਮਰੱਥਾ ਨਾਲ ਖੂਨ ਪੰਪ ਕਰਨ ’ਚ ਅਸਮਰਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਦਿਲ ਦੇ ਅੰਗਾਂ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਕਸੀਜਨ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਉਂਦੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹਾਰਟ ਫੇਲਿਊਰ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉੱਚ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਜਾਂ ਦਿਲ ਦੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ’ਚ ਮੱਸਲ ਦੋਸ਼। ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਾਂ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੱਛਣਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸ ਰਹੇ ਤਾਂ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੌਕਸ ਹੋ ਜਾਓ ਤੇ ਸਹੀ ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਵਾ ਸਕੋ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਇਸ ਬਾਰੇ...
ਹਾਰਟ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ :-
ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ
- ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਖੁਦ ਹੀ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਖੂਨ ਨੂੰ ਪੰਪ ਕਰਨ ’ਚ ਅਸਮਰਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੋਰੋਨਰੀ ਆਰਟਰੀ ਬਿਮਾਰੀ
- ਜਦੋਂ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਧਮਨੀਆਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣ ਜਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਚਿੱਕੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਦਿਲ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਆਕਸੀਜਨ ਅਤੇ ਖੁਰਾਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਉਂਦੀ।
ਦਿਲ ਦੇ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਦੋਸ਼
- ਦਿਲ ਦੇ ਪੰਪਿੰਗ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਜਾਂ ਝੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਣ ’ਚ ਰੁਕਾਵਟ
- ਧੜਕਣ ਦਾ ਬਦਲਣਾ ਜਾਂ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਹੋਣਾ ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਰਟ ਫੇਲਿਊਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਰਟ ਵਲਵ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ
- ਦਿਲ ਦੇ ਵਲਵਾਂ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਜਾਂ ਰੀਗਰਿਟੇਟੇਸ਼ਨ) ਨਾਲ ਦਿਲ ਦਾ ਪੰਪ ਕਰਨ ਦਾ ਫੰਕਸ਼ਨ ਘਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ
- ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਦਿਲ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਈਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਾਰਟ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੀ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਬਿਮਾਰੀਆਂ
- ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਡਨੀ ਬਿਮਾਰੀ, ਡਾਈਬੀਟੀਜ਼ ਜਾਂ ਥਾਇਰਾਇਡ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਵੀ ਦਿਲ ਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਹਾਰਟ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲੱਛਣ :-
ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ’ਚ ਸੋਜ ਆਉਣਾ
- ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ’ਚ ਖੂਨ ਦਾ ਪੰਪ ਦਾ ਦੌਰਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਚਲਦਾ ਭਾਵ ਕਿ ਦਿਲ ਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਕਰਕੇ ਹੱਥਾਂ ਅਤੇ ਪੈਰਾਂ ’ਚ ਸੋਜ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਛਾਤੀ ’ਚ ਦਰਦ ਹੋਣਾ
- ਜੇਕਰ ਦਿਲ ਦੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ’ਚ ਗੜਬੜੀ ਹੈ ਤਾਂ ਛਾਤੀ ’ਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਕਸਰਤ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਅਣਸੁਖਾਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਥਕਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਣਾ
- ਦਿਲ ਦੇ ਫੇਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ’ਚ ਠੀਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਕਸੀਜਨ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚਦੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਥੱਕਾਵਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਾਹ ਲੈਣ ’ਚ ਔਖ
- ਜਦੋਂ ਦਿਲ ਫੇਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਂਸ ਚੜ੍ਹ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਔਕੜ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਫੇਫੜਿਆਂ ’ਤੇ ਅਸਰ
- ਦਿਲ ਦਾ ਫੇਲ ਹੋਣਾ ਲੰਗਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੰਘ, ਪਲੂਮਾ ਜਾਂ ਸੜਕਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਚਾਨਕ ਬਿਮਾਰ ਪੈ ਜਾਣਾ
- ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਲੱਛਣ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਭੁਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ, ਡਿਗ ਜਾਂ ਚੱਕਰ ਆਉਣਾ।
