ਘਰ ਤੋਂ ਹੀ ਕਰੋ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਰੋਕਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ, ਅਪਣਾਓ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਦਮ
Thursday, Nov 13, 2025 - 04:12 PM (IST)
ਹੈਲਥ ਡੈਸਕ- ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ 'ਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਹਵਾ ਇੰਨੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਸਾਹ ਲੈਣ ’ਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਤ ਇੰਨੇ ਖਰਾਬ ਹਨ ਕਿ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ’ਚ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਮਰੀਜ਼ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸਾਫ਼ ਹਵਾ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਾਡੇ ਹਰ ਇਕ ਦੀ ਹੈ। ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕਦਮਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ’ਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਘਰ-ਘਰ ਹਰਿਆਲੀ:
ਹਰ ਛੱਤ, ਗਲੀ ਅਤੇ ਘਰ 'ਚ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਹਵਾ ਸਾਫ਼ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਤੁਲਸੀ, ਐਲੋਵੇਰਾ, ਨਿੰਮ ਤੇ ਗੂਲਰ ਵਰਗੇ ਪੌਦੇ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਜਜ਼ਬ ਕਰਕੇ ਆਕਸੀਜਨ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
ਕੂੜਾ-ਕਰਕਟ ਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਸਹੀ ਪ੍ਰਬੰਧ
ਕੂੜਾ ਸਾੜਣ ਦੀ ਆਦਤ ਛੱਡੋ — ਇਹ ਸਿੱਧਾ ਹਵਾ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘਟਾਓ ਤੇ ਰੀਸਾਈਕਲ ਕਰਨ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਓ। ਗਿੱਲੇ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਕੂੜੇ ਨੂੰ ਵੱਖਰਾ ਕਰੋ, ਘਰ ’ਚ ਹੀ ਕੰਪੋਸਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ — ਇਸ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵੀ ਸੁਧਰੇਗੀ।
ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਘਟਾਓ
ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਵਾਹਨਾਂ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਹੈ। ਆਪਣੀ ਗੱਡੀ ਦੀ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਸਰਵਿਸ ਕਰਵਾਓ। ਜਿੱਥੇ ਸੰਭਵ ਹੋਵੇ, ਪਬਲਿਕ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ, ਸਾਈਕਲ ਜਾਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵਾਹਨ ਵਰਤੋਂ।
ਤਿਉਹਾਰਾਂ ’ਤੇ ਪਟਾਕੇ ਨਹੀਂ, ਇਕੋ-ਫ੍ਰੈਂਡਲੀ ਖੁਸ਼ੀਆਂ
ਪਟਾਕਿਆਂ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ ਧੂੰਆਂ ਅਤੇ ਰੌਲਾ ਦੋਵੇਂ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹਨ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਲਈ। ਇਸ ਦੀ ਥਾਂ ਲਾਈਟ ਡੈਕੋਰੇਸ਼ਨ, ਦੀਵੇ ਤੇ ਇਕੋ-ਫ੍ਰੈਂਡਲੀ ਰੰਗੋਲੀ ਨਾਲ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਓ।
ਸਾਂਝੇ ਯਤਨ: ਸਮਾਜ ਦੀ ਤਾਕਤ
ਸਿਰਫ਼ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਨਹੀਂ, ਸਮੂਹਿਕ ਯਤਨ ਵੀ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹਨ। ਸਕੂਲਾਂ, ਸੋਸਾਇਟੀਆਂ ਤੇ ਮੁਹੱਲਿਆਂ ’ਚ ਸਫ਼ਾਈ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਓ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਖਤਰੇ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰੋ। ਮਿਲਜੁੱਲ ਕੇ ਹੀ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਘਰ ਅੰਦਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਸ਼ਹਿਰ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਏਅਰ ਪਿਊਰੀਫਾਇਰ ਵਰਤੋਂ, ਖਿੜਕੀਆਂ ਬੰਦ ਰੱਖੋ ਜਦੋਂ ਬਾਹਰ ਧੂੰਦ ਹੋਵੇ। ਘਰ ’ਚ ਕੁਝ ਹਵਾ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਜਿਵੇਂ ਐਰੇਕਾ ਪਾਮ ਜਾਂ ਸਨੈਕ ਪਲਾਂਟ ਲਗਾਓ।
ਊਰਜਾ ਬਚਾਓ, ਧਰਤੀ ਬਚਾਓ
ਬਿਜਲੀ ਅਤੇ ਈਂਧਣ ਦੀ ਬਚਤ ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਣ ਬਚਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। LED ਬਲਬ, ਸੌਲਰ ਲਾਈਟਾਂ ਤੇ ਪਾਣੀ ਸੰਭਾਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਅਪਣਾਓ। ਇਹ ਛੋਟੇ ਕਦਮ ਵੱਡਾ ਫਰਕ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਸਮੇਂ ਖੁਰਾਕ ਕਿਹੋ ਜਿਹੀ ਹੋਵੇ
- ਵਿਟਾਮਿਨ C ਤੇ ਐਂਟੀਆਕਸਿਡੈਂਟ ਭਰਪੂਰ ਭੋਜਨ: ਸੰਤਰਾ, ਆਂਵਲਾ, ਟਮਾਟਰ, ਪਾਲਕ
- ਫਾਈਬਰ ਵਾਲਾ ਖਾਣਾ: ਦਲੀਆ, ਦਾਲਾਂ, ਹਰੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ
- ਹਲਕਾ ਤੇ ਗਰਮ ਖਾਣਾ: ਫੇਫੜਿਆਂ ਲਈ ਫਾਇਦਾਮੰਦ
- ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ’ਚ ਪਾਣੀ ਪੀਓ: 2–3 ਲੀਟਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ
- ਜੰਕ ਫੂਡ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ: ਇਹ ਸਰੀਰ ’ਚ ਸੋਜ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ
- ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਲਓ: ਅਲਸੀ ਦੇ ਬੀਜ, ਮੱਛੀ, ਅਖਰੋਟ
ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਹੀ ਸੱਚੀ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਚਾਬੀ
ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਸਿਖਾਓ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ, ਸਕੂਲ ਤੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ ਕੈਂਪੇਨ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜੋ।
ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ
For Android:- https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en
For IOS:- https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8
