ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਕਿਉਂ ਖ਼ਾਸ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਗਾਂ, ਕਾਂ ਤੇ ਕੁੱਤੇ? ਜਾਣੋ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੱਸ

ਵੈੱਬ ਡੈਸਕ- ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਪਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਗਾਂ, ਕਾਂ ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਅਰਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਅਹਿਮ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣ ਨਾਲ ਪਿੱਤਰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਕਾਂਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਖ਼ਤਰੇ 'ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸ਼ਰਾਧ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਾਇਬ ਹੋਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦਾ ਕਾਰਨ। ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਸ਼ਹਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਈ ਹੋਈ ਹੈ।

ਗਾਂ ਦਾ ਮਹੱਤਵ

ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ 'ਚ ਗਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਗਾਂ 'ਚ 33 ਕਰੋੜ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦਾ ਵਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਗਾਂ ਨੂੰ ਗੁੜ ਜਾਂ ਹਰਾ ਚਾਰਾ ਖੁਆਉਣ ਨਾਲ ਪਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਕਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

ਗਰੁੜ ਪੁਰਾਣ 'ਚ ਕਾਂਵਾਂ ਨੂੰ ਯਮਰਾਜ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ਵਾਹਕ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂਵਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਅਰਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਤਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਾਂ ਭੋਜਨ ਖਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਪਿੱਤਰਾਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।

ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ

ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਯਮਰਾਜ ਦਾ ਦੂਤ ਅਤੇ ਕਾਲ ਭੈਰਵ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਦੇਣ ਨਾਲ ਪਿੱਤਰਾਂ ਦਾ ਮਾਰਗ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਕਾਲ ਮੌਤ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਕਾਂਵਾਂ ਦੇ ਗਾਇਬ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ

ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਸ਼ਹਰੀ ਖੇਤਰਾਂ 'ਚ ਕਾਂਵਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਕਾਂ ਹਰ ਛੱਤ ਅਤੇ ਆਸਪਾਸ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਾਤਾਰ ਘਟਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੋਬਾਇਲ ਟਾਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ, ਹਰਿਆਲੀ ਦਾ ਘੱਟ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਹੋਣ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ 'ਚ ਕਮੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ।

ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਖੇਤੀ 'ਤੇ ਅਸਰ

ਕਾਂ ਖੇਤਾਂ 'ਚ ਛੋਟੇ ਕੀੜੇ-ਮਕੋੜੇ ਖਾ ਕੇ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਰੇ ਹੋਏ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਖਾ ਕੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਾਂਵਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਘਟਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀਟ ਕੰਟਰੋਲ 'ਚ ਕਮੀ ਆਵੇਗੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਅਤੇ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਾਧ 'ਚ ਗਾਂ, ਕਾਂ ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਾ ਸਿਰਫ ਧਾਰਮਿਕ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਘਟਣ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ 'ਤੇ ਵੀ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਰਿਹਾਇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਇਹ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੋਵੇਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿ ਸਕਣ।

ਜਗਬਾਣੀ ਈ-ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਅਤੇ ਐਪ ਨੂੰ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ 

For Android:-  https://play.google.com/store/apps/details?id=com.jagbani&hl=en 

For IOS:-  https://itunes.apple.com/in/app/id538323711?mt=8