ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਬੈਂਕ 'ਚ ਜਮ੍ਹਾ ਰਕਮ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕੋਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ

1. ਕਿਹੜੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?                   
  ਉੱਤਰ — ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕ: ਸਾਰੇ ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ 'ਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਸਥਾਨਕ ਏਰੀਆ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਪੇਂਡੂ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ : ਸਾਰੇ ਰਾਜ, ਕੇਂਦਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਇਸ ਸਮੇਂ ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਚ ਹਨ।

ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ ਦਾ ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ।

2. ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਕੀ ਬੀਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ?

ਉੱਤਰ —- ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਸਾਰੀਆਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਚਤ, ਫਿਕਸਡ, ਕਰੰਟ, ਆਵਰਤੀ, ਆਦਿ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਂਦਾ ਹੈ
- ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮਾਂ;
- ਕੇਂਦਰੀ / ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮਾਂ;
- ਅੰਤਰ-ਬੈਂਕ ਜਮ੍ਹਾਂ;
- ਰਾਜ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਕੋਲ ਰਾਜ ਭੂਮੀ ਵਿਕਾਸ ਬੈਂਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮਾਂ;
- ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਖਾਤੇ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ 'ਤੇ ਬਕਾਇਆ ਰਕਮ
- ਕੋਈ ਵੀ ਰਕਮ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਿਗਮ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਨਾਲ ਛੋਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।

3. ਡੀਆਈਜੀਜੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਕਮ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?

ਉੱਤਰ — ਇੱਕ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਹਰੇਕ ਜਮ੍ਹਾਕਰਤਾ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 1,00,000 (ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ) ਤੱਕ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

4. ਤੁਸੀਂ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣੋਗੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਬੈਂਕ ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ?

ਉੱਤਰ — ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸਡ ਬੈਂਕਾਂ ਵਜੋਂ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਿੰਟ ਕੀਤੇ ਸਰਟਿਫਿਕੇਟ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਗਮ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾਯੁਕਤ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੱਕ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ 'ਚ ਜਮ੍ਹਾਕਰਤਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਬ੍ਰਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੋਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।

5. ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਇਕ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਬੀਮਾ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਦੀ ਲਿਮਟ ਕਿੰਨੀ ਹੈ?

ਉੱਤਰ — ਇਕ ਬੈਂਕ ਦੀਆਂ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ 'ਚ ਰੱਖੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਰਕਮ ਅਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

6. ਕੀ DICGC ਕਿਸੇ ਅਕਾਉਂਟ 'ਤੇ ਸਿਰਫ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਜਾਂ ਦੋਨੋਂ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਤੇ ਅਰਜਿਤ ਵਿਆਜ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ?

ਉੱਤਰ — ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਕ ਲੱਖ ਤੱਕ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਅਤੇ ਵਿਆਜ ਦਾ ਬੀਮਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ 95,000 ਦੀ ਮੂਲ ਰਕਮ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕੱਠਾ ਹੋਇਆ ਵਿਆਜ 4,000 ਦਾ ਖਾਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਡੀਆਈਸੀਜੀਸੀ ਦੁਆਰਾ ਬੀਮਾ ਕੀਤੀ ਕੁੱਲ ਰਕਮ 99,000 ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਕਰ ਖਾਤੇ `ਚ ਮੁੱਖ ਰਕਮ ਇਕ ਲੱਖ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਵਿਆਜ ਦਾ ਬੀਮਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਏਗਾ, ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਹ ਵਿਆਜ ਸੀ ਪਰ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੀਮਾ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਰਕਮ ਸੀ।

7. ਕੀ ਇਕ ਹੀ ਬੈਂਕ 'ਚ ਕਈ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖਾਤਿਆਂ 'ਚ ਫੰਡ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਜਮ੍ਹਾ ਬੀਮਾ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਉੱਤਰ — ਜਮ੍ਹਾ ਬੀਮਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸੇ ਬੈਂਕ 'ਚ ਇੱਕੋ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਾਲਕੀਅਤ 'ਚ ਰੱਖੇ ਸਾਰੇ ਫੰਡ ਇਕੱਠੇ ਜੋੜ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਜੇ ਫੰਡ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕੀਅਤ 'ਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਵੱਖਰੇ ਬੈਂਕਾਂ 'ਚ  ਜਮ੍ਹਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ਤੇ ਬੀਮਾ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।

8. ਕੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ?

ਉੱਤਰ — ਹਾਂ. ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜਮ੍ਹਾ ਬੀਮਾ ਕਵਰੇਜ ਸੀਮਾ ਹਰੇਕ ਬੈਂਕ ਵਿਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਨ ਤੇ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

9. ਜੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਬੈਂਕਾਂ 'ਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ' ਤੇ ਮੇਰੇ ਫੰਡ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਬੈਂਕ ਇਕੋ ਦਿਨ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਕੀ ਮੇਰੇ ਫੰਡ ਇਕੱਠੇ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਾਂ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਹਨ?

ਉੱਤਰ — ਹਰ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ ਤੇ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਕੀਤਾ ਜਾਏਗਾ।

10. ਇਕੋ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਇਕੋ ਅਧਿਕਾਰ ਵਿਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਵੱਖਰੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਜਮ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਕੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹਨ?

ਉੱਤਰ — ਜੇ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਇਕ ਜਾਂ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਮ੍ਹਾ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਦਾ ਹੈ ਤਾ ਇਹ ਸਾਰੇ ਉਸੇ ਸਮੱਰਥਾ ਅਤੇ ਉਸੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਰੱਖੇ ਖਾਤੇ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬੈਲੇਂਸ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਜਾਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੀਮਾ ਕਵਰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦਾ  ਹੈ।