ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਇਦਾਦਾਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਰਮਿਆਨ ਜਾਣੋ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਿਵੇਂ ਦਾ ਰਿਹਾ ਸਾਲ 2021

12/19/2021 4:30:28 PM

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਰਸਤੇ ਬਦਲਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਮਦਦਗਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਲੀਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਜਾਣਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ (ਬੀਪੀਸੀਐਲ) ਦੇ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ 'ਚ ਕਰੀਬ ਦੋ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਸਾਲ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਨਿਵੇਸ਼ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਇਸ ਵਿਚ ਘਾਟੇ ਵਿਚ ਚੱਲ ਰਹੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਵੇਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 

ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਸ ਲਈ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ ਕਿਉਂਕਿ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਅਰਲਾਈਨ ਦੀ 76 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵੇਚਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਪੂਰੀ 100 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਤੱਕ ਵੇਚਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੋਲੀਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵਿਕਲਪ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਕਿੰਨਾ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਦਿਵਿਆਂਗਾਂ ਲਈ 'ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਸਾਰਥੀ ਜੌਬ ਪੋਰਟਲ' ਦੀ ਕੀਤੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬੀਪੀਸੀਐਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਉੱਤੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਸਮੇਤ 26 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਫਲ ਨੀਤੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦੇ ਸੁਝਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ 52.98 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ। ਨਤੀਜਾ ਇਹ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਟੈਂਡਰ ਆਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਨੂੰ ਵੀ ਵਿੱਤੀ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਵਿਨਿਵੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸੰਭਵ ਹੋ ਗਈ ਪਰ ਬੀਪੀਸੀਐਲ ਦੀ ਨਹੀਂ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਵਿਨਿਵੇਸ਼ 2022 ਦੀ ਜਨਵਰੀ-ਮਾਰਚ ਤਿਮਾਹੀ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਲਾਈਫ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (LIC) ਆਪਣਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਨਤਕ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ (IPO) ਲਿਆਵੇਗੀ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ 'ਚ ਸਰਕਾਰ ਦੀ LIC 'ਚ 100 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਰਿਪੋਰਟ 'ਚ ਖ਼ੁਲਾਸਾ, ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹਰ ਘੰਟੇ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ 27,000 ਫਰਜ਼ੀ ਫੋਨ ਕਾਲਸ

ਹਾਲਾਂਕਿ, 2021 ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਇਹ ਰਹੀ ਕਿ ਨਿੱਜੀਕਰਨ 'ਤੇ ਲੱਗਾ ਕਲੰਕ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਦੌਲਤ ਵੇਚਣ ਦਾ ਕੰਮ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਇਹ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਨਿਵੇਸ਼ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸਾਲ 2021 ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ 19 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਸੀ। ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਦੀ ਆਖਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2003-04 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ। ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਸੈਂਟਰਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕਸ ਲਿਮਟਿਡ ਦਾ ਇਸ ਸਾਲ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਨੂੰ ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਨੇ 18,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੇਂਦਰੀ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਨੰਦਲ ਫਾਈਨਾਂਸ ਐਂਡ ਲੀਜ਼ਿੰਗ ਨੇ 210 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਖਰੀਦਿਆ ਸੀ। ਕੇਂਦਰੀ ਪਬਲਿਕ ਸੈਕਟਰ ਅੰਡਰਟੇਕਿੰਗਜ਼ (CPSEs) ਵਿੱਚੋਂ ਪੰਜ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ BPCL, BEML, ਸ਼ਿਪਿੰਗ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ, ਪਵਨ ਹੰਸ ਅਤੇ NINL ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਅਲਾਇੰਸ ਏਅਰ ਅਤੇ ਏਅਰ ਇੰਡੀਆ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਹੋਰ ਸਹਾਇਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦਾ ਵੀ 2022 ਦੌਰਾਨ ਨਿੱਜੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। 2021-22 ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ ਵਿਨਿਵੇਸ਼ ਦੁਆਰਾ 1.75 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਦਾ ਟੀਚਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਆਧਾਰ ਜ਼ਰੀਏ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਚਾਏ 2.25 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਅਗਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਦੱਸੀ ਯੋਜਨਾ

ਨੋਟ - ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਕੁਮੈਂਟ ਬਾਕਸ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰੋ।

Harinder Kaur

This news is Content Editor Harinder Kaur