‘ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਸੂਖਮ ਕਾਰੋਬਾਰ ’ਤੇ ‘ਕੋਵਿਡ-19’ ਦੇ ਅਸਰ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਫਰਕ ਵਧਾਇਆ’
12/01/2020 12:35:09 PM
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਭਾਸ਼ਾ) - ਦੇਸ਼ ’ਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੇ ਛੋਟੇ ਉਦਮਾਂ ’ਤੇ ‘ਕੋਵਿਡ-19’ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਉਲਟ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ-ਆਰਥਿਕ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਇਕ ਸਰਵੇ ’ਚ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ। ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕ੍ਰਿਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ’ਚ ‘ਲੀਡ’ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਅਲਾਇੰਸ ਫਾਰ ਮਾਸ ਐਂਟਰਪ੍ਰੀਨਿਓਰਸ਼ਿਪ (ਗੇਮ) ਦੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਧਿਐਨ ’ਚ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰਾਂ ’ਤੇ ‘ਕੋਵਿਡ-19’ ਦੇ ਅਸਰ ਦਾ ਪਤਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਲੀਡ ਇਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਜਾਂਚ ਸੰਗਠਨ ਹੈ।
ਸਰਵੇ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰਾਂ, ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਨਾਂ ਨੂੰ ਔਰਤਾਂ ’ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਤੱਤਕਾਲ ਲੈਂਗਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਨੀਤੀਆਂ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਤਾਂਕਿ ਹਾਲਾਤ ਬਿਹਤਰ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ। ਇਹ ਸਰਵੇ ਮਈ ’ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਹ ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਚੱਲੇਗਾ। ਇਸ ’ਚ ਲੈਂਗਿਕ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਅੰਕੜੇ ਜੁਲਾਈ-ਅਗਸਤ ’ਚ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਕਰੀਬ 1,800 ਸੂਖਮ ਇਕਾਈਆਂ ’ਚ ਸਰਵੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਸਰਵੇ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰ ’ਚ ਦਿੱਲੀ, ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ, ਜਵਾਬ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਦੱਖਣ ਖੇਤਰ ’ਚ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ’ਚ ਗੁਜਰਾਤ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ’ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
6ਵੀਂ ਆਰਥਿਕ ਜਨਗਣਨਾ ਮੁਤਾਬਕ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਕਰੀਬ 80 ਲੱਖ ਇਕਾਈਆਂ ਦੀ ਮਾਲਿਕ ਮਹਿਲਾ ਉਦਮੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਕੁਲ ਇਕਾਈਆਂ ਦਾ ਕਰੀਬ 13 ਫੀਸਦੀ ਹੈ। ਸਰਵੇ ਮੁਤਾਬਕ ‘ਕੋਵਿਡ-19’ ਨਾਲ ਹੋਏ ਲਾਕਡਾਊਨ ’ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਸੂਖਮ ਅਤੇ ਲਘੂ ਇਕਾਈਆਂ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ । ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜੋਖਮ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ’ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਰਜਨ ’ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਰਵੇ ਅਨੁਸਾਰ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀਕ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਅਤੇ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਣਾਲੀਗਤ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ’ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਜੋਖਮ ਲੈਣ, ਗਲਤੀਆਂ ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਸਫਲ ਹੋਣ ਦਾ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
