ਸਰਕਾਰ ਗਰੀਬਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਨਾ ਉਡਾਏ

06/08/2020 2:00:11 AM

ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦਰਮਿਆਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਫਸੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀਅਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ 1 ਮਈ ਤੋਂ ਕਿਰਤੀ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਰੇਲਵੇ ਨੇ 3 ਜੂਨ ਤਕ ਫਸੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀਅਾਂ ਦੇ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ 4228 ਕਿਰਤੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਚਲਾਈਅਾਂ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ’ਚ ਕਈ ਕਿਰਤੀਅਾਂ ਦੀ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਮੌਤ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਲੱਗੇ ਹਨ ਪਰ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਿਰਤੀ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ’ਚ ਇਕ ਵੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਭੋਜਨ, ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਦਵਾਈ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦ ਮੌਤ ਅਸਲ ’ਚ ‘ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਈ ਬੀਮਾਰੀਅਾਂ ਨਾਲ ਪੀੜਤ ਹੋਣ’ ਕਾਰਨ ਹੋਈ ਸੀ। ਬਦਲੇ ’ਚ ਜਸਟਿਸ ਅਸ਼ੋਕ ਭੂਸ਼ਣ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਤਿੰਨ-ਜਸਟਿਸ ਪੀਠ ਨੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਅਗਲੇ 15 ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀਅਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕਰਨ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਰੇਲ ਜਾਂ ਸੜਕ ਮਾਰਗ ਤੋਂ ਹੋਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਲਾਇਨ ਅਣਮਿੱਥੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ। ਅਦਾਲਤ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀਅਾਂ ਦੇ ਸੰਕਟ ’ਤੇ ਖੁਦ ਨੋਟਿਸ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸੁਣਵਾਈ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਅੰਤਿਮ ਹੁਕਮਾਂ ਲਈ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ 9 ਜੂਨ ਤਕ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖ ਲਿਆ ਹੈ। ਕਿਰਤੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ’ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀਅਾਂ ਮੌਤਾਂ ਬਾਰੇ ਖਬਰਾਂ ’ਤੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸਾਲਿਸਟਿਰ ਜਨਰਲ ਤੁਸ਼ਾਰ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, ‘‘ਇਕ ਜਾਂਚ ’ਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਮੌਤ ਭੋਜਨ, ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਦਵਾਈ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਜੋ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕੁਝ ਬੀਮਾਰੀਅਾਂ ਸਨ। ਰੇਲਵੇ ਕੋਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬਿਊਰਾ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕਾਂ ’ਚ ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਸਪਤਾਲਾਂ ’ਚ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।’’

ਸੀਨੀਅਰ ....... ਏ. ਐੱਮ. ਸਿੰਘਵੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਖਬਰਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਰਤੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ’ਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਲ 80 ਵਿਅਕਤੀਅਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਜੇ ਤਕ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਗਿਣਤੀ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ’ਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਲਾਕਡਾਊਨ ’ਚ ਕੁਲ 644 ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀਅਾਂ ਦੀਅਾਂ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਗਈਅਾਂ।

ਸਿੰਘਵੀ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ‘‘ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਦੀ ਅਸਲੀ ਗਿਣਤੀ ’ਤੇ ਅੰਕੜਿਅਾਂ ਦੀ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਸੰਬੰਧਤ ਏਜੰਸੀਅਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀਅਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ....... ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।’’

ਸੀਨੀਅਰ....ਕਪਿਲ ਸਿੱਬਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ‘‘ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਅਜੇ ਤਕ ਸਵੱਛਤਾ, ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ‘ਨਿਊਨਤਮ ਮਾਨਕੋ’ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹਤ ਕੈਂਪਾਂ ਆਦਿ ’ਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।’’ ਪਰ ਸ਼੍ਰੀ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ‘‘ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹਿੱਸਾ ਖਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਲਗਭਗ 1 ਕਰੋੜ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਿਰਤੀ ਆਪਣੇ ........... ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਾਂਗੇ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।’’ ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਤੁਸ਼ਾਰ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਮਾਰਚ ’ਚ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਸੜਕਾਂ ’ਤੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਮੌਤਾਂ ਭੋਜਨ-ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਬੀਮਾਰੀ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਹੋ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਤਾਂ ਇਹੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਤਾਂ ਨਾ ਕਰੋ ਪਰ ਅਜਿਹੀਅਾਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹਿ ਕੇ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਤਾਂ ਨਾ ਬਣਾਓ।

ਭਾਰਤ ’ਚ ਤੁਰੰਤ ਪੁਲਸ ਸੁਧਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ

ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਜਿਥੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਅਮਰੀਕੀਅਾਂ ਨੇ ਮੀਨੀਆਪੋਲਿਸ ’ਚ ਪੁਲਸ ਹਿਰਾਸਤ ’ਚ ਜਾਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਛਲੇ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਬਫੇਲੋ ’ਚ ਰਾਯਟ ਕੰਟਰੋਲ ਪੁਲਸ, ਕਿ 70 ਸਾਲਾ ਬਜ਼ੁਰਗ ਨੂੰ ਧੱਕਾ ਦੇ ਕੇ ਲਹੂਲੁਹਾਨ ਹਾਲਤ ’ਚ ਸੜਕ ਕੰਢੇ ਛੱਡ ਕੇ ਭੱਜਦੇ ਹੋਏ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਵੀਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 6 ਜੂਨ ਨੂੰ ਇੰਡੀਆਨਾਪੋਲਿਸ ’ਚ ਅਹਿੰਸਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੀ ਸੜਕ ਕੰਢੇ ਖੜ੍ਹੀਅਾਂ ਦੋ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਾਂਗਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਟਣ ਦਾ ਵੀ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਧਿਆਨ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ ਨਸਲਵਾਦ ਅਤੇ ਪੁਲਸ ਕਰੂਰਤ ਦੀਅਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ’ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੀਲ ਦੂਰ, ਭਾਰਤ ’ਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਜਨਤਕ ਹਸਤੀਅਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਿਯੰਕਾ ਚੋਪੜਾ ਵਰਗੇ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਸਿਤਾਰਿਅਾਂ ਨੇ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ’ਤੇ ਦੁਖ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ। ਜਾਰਜ ਫਲਾਇਡ ਦੀ ਮੌਤ ਯਕੀਨਨ ਦੁਖਦ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ’ਤੇ ਪੁਲਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਪੁਲਸ ’ਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ’ਤੇ ਵੀ ਉਤੇ ਬਹਿਸ ਛਿੜ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਭਾਰਤ ’ਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਕੋਈ ਵਿਵਾਦ ਜਾਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਕਿਸੇ ਦਾ ਵੀ ਦਿਆਨ ਇਥੋਂ ਦੇ ਪੁਲਸ ਦੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਵੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਆਖਿਰ ਹੁਣ ਤਕ? ਗਹਿਨ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਤਾਂ ਦੂਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਨੇ ਇਸ ’ਤੇ ਟਵੀਟ ਤਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। 25 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਖਤ ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਲਾਕਡਾਊਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਹਫਤਿਅਾਂ ’ਚ,ਕਈ ਖਬਰਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਅਾਂ ਹਨ ਜਿਥੇ ਪੁਲਸ ਨੇ ਵੱਧ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਿਖਾਈ ਹੈ ਪੁਣੇ ’ਚ, ਜੇਕਰ ਇਕ ਵਾਹਨ ਚਾਲਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇਸਲਈ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਉਸ ਦੇ ਕੋਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਾਗਜ਼ੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਦਕਿ ਬਾਅਦ ’ਚ ਪਤਾਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਕੋਲ ਸਾਰੇ ਵੈਧ ਕਾਗਜ਼ ਸਨ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ’ਚ, ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪੁਲਸ ਵਲੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਦੁੱਧ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਕਦਮ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ। ਬਾਅਦ ’ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਟਾਂ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਸਥਾਨਕ ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਇਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਹਫਤੇ ’ਚ, ਪੁਲਸ ਨੇ 173 ਲੋਕਾਂ ’ਤੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਲਾਠੀਅਾਂ ਵਰਸਾਈਅਾਂ ਅਤੇ ਉਹ 27 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਲਈ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ’ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਨ।

ਪੂਰਵੀ ਸੂਬੇ ਬਿਹਾਰ ’ਚ, ਪੁਲਸ ਨੇ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਆਲੂ ਦੀ ਢੁਆਈ ਕਰ ਰਹੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਵਤ ਮੰਗੀ। ਉਸ ਦੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨ ’ਤੇ ਪੁਲਸ ਨੇ ਉਸ ’ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾ ਦਿੱਤੀ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ’ਚ, ਪੁਲਸ ਨੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘‘ਮੈਂ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦਾ ਉਲੰਘਣ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪੁਲਸ ਤੋਂ ਬਚਕੇ ਰਹੇ।’’ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲਸ ਦੀਅਾਂ ਸਰਗਰਮੀਅਾਂ ’ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ ਜਿਸ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 6 ਹਫਤਿਅਾਂ ’ਚ ਕਈ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੰਘ ਨੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਅਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਿਨਵਾਂ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸੀ.ਏ.ਏ. ਸਰਕਾਰੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਦੰਗਿਅਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉੱਪਰ ਲਿਖੀਅਾਂ ਜ਼ਿਆਦਤੀਅਾਂ ਲਈ ਇਕ ਵੀ ਪੁਲਸ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੁਲਸ ਦਾ ਉਪਹਾਸ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਮਾਹਿਰਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ’ਚ ਪੁਲਸ ਵਲੋਂ ਗੈਰ-ਸਾਧਾਰਨ ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਤ ਸਨ। ਹੱਤਿਆਵਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਥਾਨਕ ਰੂਪ ਨਾਲ ਮੁਕਾਬਲਿਅਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ’ਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਅਕਸਰ ਪੁਲਸ ਵਲੋਂ ਆਤਮਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਂਲ’ਤੇ ਆਪਣਾ ਬਚਾਅ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ’ਚ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪੁਲਸ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ 1947 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪੁਲਿਸੰਗ ਲਈ ਬਰਕਾਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ’ਚ ਪੁਲਸ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਿਹਿਤ ਕਾਰਨ ਵੱਧ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਧਰਮ, ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਧਨ ਵਲੋਂ ਬਣਾਏ ਕਈ ਮੁੱਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਅਾਂ ’ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਮਨਨ ਅਤੇ ਨਿਵਾਰਣ ਪਗ ਉਠਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਗਵਾਏ!। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਰਾਜ ’ਚ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਪੁਲਸ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ 1947 ’ਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪੁਲਿਸੰਗ ਲਈ ਬਰਕਾਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਭਾਰਤ ’ਚ ਪੁਲਸ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਨਿਹਿਤ ਕਾਰਨ ਵੱਧ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਧਰਮ, ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਧਨ ਵਲੋਂ ਬਣਾਏ ਕਈ ਮੁੱਦੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਅਾਂ ’ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਮਨਨ ਅਤੇ ਨਿਵਾਰਣ ਪਗ ਉਠਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਵੀ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਸਮਾਂ ਗਵਾਏ!।

ਕੀ ਹੁਣ ਇਹ ਸਮਾਂ ਭਾਰਤੀ ਪੁਲਸ ਦੇ ਰਿਫਾਰਮ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਦਾ ਨਹੀ!


Bharat Thapa

Content Editor

Related News